შპს დარეგისტრებულია თბილისის თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში და დაკავებულია ნავთობპროდუქტების საბითუმო ვაჭრობით საქართველოს ფარგლებს გარეთ (საქართველოში იმპორტს ან საქართველოდან ექსპორტს არ ახორციელებს).
უცხოეთში (ევროპის ერთ-ერთ ქვეყანაში) რეგისტრირებული კომპანია ამ შპს-ს უწევს აგენტის მომსახურებას, საერთაშორისო ბაზარზე (საქართველოს ფარგლებს გარეთ) ნავთობპროდუქტების ხელსაყრელი მიმწოდებლებისა და მყიდველების მოძიების მიზნით. იმ შემთხვევაში, თუ უცხოური კომპანიის დახმარებით საქართველოს შპს შეასრულებს წარმატებულ ოპერაციას – ნავთობპროდუქტების ყიდვა-გაყიდვას საქართველოს ფარგლებს გარეთ, მაშინ შპს უხდის უცხოურ კომპანიას საკომისიო გასამრჯელოს მიმწოდებლების/მყიდველების მოძებნაში ხელშეწყობისთვის.
როგორ დაიბეგრება ეს შპს, რომელიც თიზ-ის საწარმოა, უცხოური კომპანიისთვის გადახდილი საკომისიო ანაზღაურების გამო?
ვართ დაბეგვრის „ესტონურ მოდელზე“ მყოფი სამშენებლო კომპანია - შპს. 2022 წლის დეკემბერში საკუთრების უფლებით გავყიდეთ რამდენიმე ფართი, რომლებიც ჯერ არ არის ექსპლუატაციაში მიღებული. აღნიშნული ფართების ღირებულების დაახლოებით 80% მიღებული გვაქვს ავანსის სახით და დაბეგრილია შესაბამისად ავანსიდან დღგ-ით. აღნიშნული ფართები იყიდა სხვა შპს-მ და შესაბამისად, რადგან საკუთრების უფლებით მოხდა გაყიდვა, მოგვთხოვა 2022 წლის დეკემბრის თვეზე საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერა ფართების ღირებულების სრულ თანხაზე („ეა“ სერიის ანგარიშ-ფაქტურის). საკუთრების უფლებით გაყიდულ და ჯერ ექსპლუატაციაში არმიღებულ ზემოთ აღნიშნულ ბინებზე საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის („ეა“ სერიის) გამოწერა როდის უნდა მოხდეს და რა თანხაზე? რამდენად სამართლიანია მათი მოთხოვნა?
საგადასახადოში რეგისტრირებული ფიზიკური პირი ფლობს მიწის ნაკვეთს, რომელზეც განთავსებულია ნაგებობები. ნაგებობები გაქირავებულია შპს-ებზე.
ფიზიკურ პირს სურს გაასხვისოს თავისი მიწა დეველოპერულ კომპანიაზე შემდგომში ბინის მიღების პერსპექტივით (ბარტერული გაცვლა).
ამ ოპერაციით, რა საგადასახადო ვალდებულება წარმოეშობა ფიზიკურ პირს ბიუჯეტის წინაშე?
წარმოვადგენთ დღგ-ის გადამხდელ კომპანიას. საკონსულტაციო მომსახურებას გვიწევენ არარეზიდენტი ფიზიკური პირები. მომსახურების გაწევის პერიოდში ჩვენ უზრუნველვყოფთ აღნიშნულ პირებს საცხოვრებელი ფართით. ამასთან, ადგილი არ აქვს მათ დაქირავებით მუშაობას. ხშირ შემთხვევებში საცხოვრებელი ფართით უზრუნველყოფა წარმოადგენს ხელშეკრულებით ნაკისრ ჩვენს ვალდებულებას.
1) ჩვენი კომპანიის მიერ, არარეზიდენტებისთვის საცხოვრებელი ფართის დაქირავების შემთხვევაში, აღნიშნული გარემოებით ჩაითვლება, რომ არარეზიდენტებს საქართველოს ტერიტორიაზე გავუწიეთ მომსახურება და დაიბეგრება ჩვეულებრივი წესით დღგ-ით, და არა უკუდაბეგვრის დღგ-ით?
2) რა ხდება იმ შემთხვევაში, თუ საცხოვრებელი ფართით უზრუნველყოფა არ წარმოადგენს ხელშეკრულებით ნაკისრ ჩვენს ვალდებულებას?
3) აქვს თუ არა მნიშვნელობა ფართის ქირავნობის ორივე შემთხვევაში, რომ არარეზიდენტი ფიზიკური პირები წარმოადგენენ იმ არარეზიდენტი კომპანიის თანამშრომლებს, რომელიც გვიწევს თავისი თანამშრომლებით საქართველოს ტერიტორიაზე მომსახურებას?
შპს-მ 2022 წლის დეკემბერში შეიძინა ძირითადი საშუალებები (მანქანა-დანადგარები), როდესაც ის არ იყო დღგ-ის გადამხდელი. საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა გამყიდველის მიერ გამოწერილი იქნა იმავე თვეში. 2023 წლის თებერვალში ეს შპს დარეგისტრირდა დღგ-ის გადამხდელად. მას ექნება მხოლოდ დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაციები, რისთვისაც გამოიყენებს შეძენილ ძირითად საშუალებებს.
შეუძლია თუ არა ამ შპს-ს ჩაითვალოს ამ ძირითად საშუალებებზე გადახდილი დღგ 2022 წლის დეკემბერში გამოწერილი ანგარიშ-ფაქტურით?
შპს ზოგჯერ კონტრაგენტებს (იდენტიფიცირებულ პირებს) აწვდის საქონელს თვითღირებულებაზე უფრო დაბალი ფასით. შემოსავლების სამსახურში ინფორმაცია თვითღირებულებაზე დაბალი ფასით რეალიზაციაზე არ იგზავნება. რეალიზებული საქონელი შეიძლება იყოს როგორც დღგ-ით დასაბეგრი, ასევე დაუბეგრავი. თუ რატომ ვაწვდით დაბალი ღირებულებით, მიზეზი შეიძლება იყოს სატენდერო წინადადება და წინასწარ შეთანხმებული ფასი, მაგრამ ზოგიერთ შემთხვევაში მიზეზი, თუ რატომ არის ფასებში სხვაობა სტანდარტულ ხელშეკრულებებთან შედარებით, გაურკვეველია.
როგორ უნდა მოვიქცეთ ასეთ შემთხვევაში?
