საინტერესო კითხვები
საშემოსავლო გადასახადით სამშენებლო სამუშაოების დაბეგვრის წესი, რაც შეიცვალა მცირე ბიზნესის მეწარმეებზე, ტექნიკის იჯარაზეც უნდა გავრცელდეს თუ არა?
ერთ-ერთ რესტორანში თანამშრომლებისთვის გაიმართა კორპორაციული ღონისძიება, რაზეც მიმწოდებელმა გამოაგზავნა დღგ-ის ანგარიშ-ფაქტურა. კომპანიამ ეს დღგ არ ჩაითვალა, გაწეული ხარჯი კი დაბეგრა მხოლოდ საშემოსავლო გადასახადით (როგორც ხელფასთან გათანაბრებული განაცემი), თუმცა არ დაბეგრა დღგ-ით, ვინაიდან ჩათვლა არ მიუღია.
როგორია თქვენი პოზიცია ამ შემთხვევაში? როგორ გესმით სსკ 1601 მუხლის მოთხოვნები?
თანამშრომლებზე უსასყიდლოდ მომსახურების მიწოდებისას დღგ-ით დაბეგვრისთვის ვაკვირდებით დღგ-ის ჩათვლის ფაქტს თუ არა? კომპანიამ უნდა ჩაითვალოს და დაბეგროს? თუ, რადგან ჩათვლილი არაა, პრობლემა არ დგას?
ჩვენი ორგანიზაცია (სააქციო საზოგადოება) არსებობს 1996 წლიდან. ქონების გადაფასება (შენობის) განხორციელდა 1997 წელს. ამ მონაცემების საფუძველზე ვიხდიდი ქონების გადასახადს 3-ჯერადი ზრდის კოეფიციენტით.
2024 წ. მაისის თვეში მოხდა შენობის შეფასება სამხარაულის ექსპერტიზის ბიუროს მიერ. ქონების ღირებულება გაიზარდა მნიშვნელოვნად, შესაბამისად ქონების გადასახადიც და ამორტიზაციის ხარჯიც გაიზარდა. მაინტერესებს, სავალდებულოა თუ არა ეს გაზრდილი მონაცემები აისახოს დაუყოვნებლივ ბუღალტრულად, ან შეიძლება თუ არა ეს გატარებები შევასრულოთ შემდეგი წლისთვის?
„ესტონურ მოდელზე“ მყოფი კომპანიისთვის, რომელიც სარემონტო-საინჟინრო სამუშაოებით არის დაკავებული, მოგების გადასახადით დაბეგვრის მიზნებით წარმომადგენლობითი ხარჯების ნორმატივის დადგენისას, გათვალისწინებული უნდა იქნეს თუ არა გაცემულ სესხებზე და საბანკო დეპოზიტებზე/ანაბრებზე დარიცხული პროცენტები?
შპს-ს სურს საქართველოს ტერიტორიაზე შეიძინოს საქონელი (ცოცხალი ძროხა, ცოცხალი ღორი), დაკლას სასაკლაოზე, დააფასოოს ცალკეული სახის სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციად და გაყიდოს ყოველგვარი გადამუშავების გარეშე.
ჩვენი მოსაზრება ამ საკითხზე ასეთია:
სსკ, მუხლი 8. ტერმინთა განმარტება:
„6. ბიოლოგიური აქტივი – ცხოველი ან მცენარე.
61. სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობა – ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტი 41-ით გათვალისწინებული საქმიანობა“.
(ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტი 41 „სოფლის მეურნეობა“:
„5. წინამდებარე სტანდარტში გამოყენებულ ტერმინებს აქვთ შემდეგი მნიშვნელობა:
სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობა არის საწარმოს მიერ ბიოლოგიური აქტივების ტრანსფორმაციისა და ნაყოფის მიღების მართვა გაყიდვის მიზნით, ან სოფლის მეურნეობის პროდუქციად ან დამატებით ბიოლოგიურ აქტივებად გარდაქმნის მიზნით. ბიოლოგიური ტრანსფორმაცია მოიცავს ზრდას, დეგენერაციას, წარმოებას და გამრავლებას, რაც იწვევს ბიოლოგიური აქტივის ხარისხობრივ ან რაოდენობრივ ცვლილებებს)“.
„62. სოფლის მეურნეობის პროდუქცია – სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობიდან მიღებული პროდუქტი. ამასთანავე, სოფლის მეურნეობის პროდუქციის სამრეწველო გადამუშავებად (სასაქონლო კოდის შეცვლად) არ ითვლება ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის შედეგად სასაქონლო კოდის შეცვლა, აგრეთვე ბიოლოგიური აქტივიდან ნაყოფის მიღება (პროდუქციის მოცილება ან ბიოლოგიური აქტივის სიცოცხლის პროცესის შეწყვეტა)“.
სსკ, მუხლი 172. დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით გათავისუფლება:
„4. დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით, ასევე გათავისუფლებულია:
უ) საქართველოში წარმოებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის (გარდა სეს ესნ-ის 0407 11 000 00 და 0407 21 000 00 კოდებით გათვალისწინებული საქონლისა (კვერცხისა) და 0207 11 სუბპოზიციაში მითითებული საქონლისა (შინაური ქათამი აუქნელი, ახალი ან გაცივებული)) მიწოდება მის სამრეწველო გადამუშავებამდე (სასაქონლო კოდის შეცვლამდე)“;
„(სასაქონლო კოდის შეცვლად) არ ითვლება ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის შედეგად სასაქონლო კოდის შეცვლა, აგრეთვე ბიოლოგიური აქტივიდან ნაყოფის მიღება (პროდუქციის მოცილება ან ბიოლოგიური აქტივის სიცოცხლის პროცესის შეწყვეტა)“.
აღნიშნული დებულებებიდან გამომდინარე, ჩვენთვის ცხადია, რომ მოცემული ოპერაცია გათავისუფლებულია დღგ-ისაგან ჩათვლის უფლებით. ამასვე ადასტურებს სიტუაციური სახელმძღვანელო №1198, რომელიც დღეს აღარ გამოიყენება, თუმცა ნათლად გამოხატავს შემოსავლების სამსახურის პოზიციას მსგავს საკითხთან მიმართებაში.
ჩვენი თხოვნაა, შეგვიფასოთ, რამდენად სწორია ჩვენი მსჯელობა და შესაბამის შემთხვევაში მოგვცეთ საჭირო მითითებები. ვფიქრობთ, საქონლის შეძენაზე შევადგინოთ ხელშეკრულება და მიღება-ჩაბარების აქტი საქონლის სრული აღწერილობით, სარეგისტრაციო ნომრის მითითებით, ხოლო დაკვლის მომსახურებაზე ასევე ხელშეკრულება და დაკვლის აქტი, ასევე რაც მთავარია შევადგინოთ აქტი, რომელშიც აღნიშნული იქნება მიღებული პროდუქტების დასახელება და რაოდენობა თითოეული დაკვლის პროცესის მიხედვით. თუმცა გვაინტერესებს, პროდუქტების გამოსავლიანობისა და დანაკარგების შესახებ თუ არსებობს რაიმე დოკუმენტი, რომლითაც შევძლებთ ვიხელმძღვანელოთ?
დღგ-ის გადამხდელ შპს-ს (ღვინის კომპანია), 2023 წლის დეკემბრიდან საკუთრებაში აქვს სხვადასხვა ჯიშის ყურძნის ვენახები, რომლებიც, აუდიტის დასკვნის საფუძველზე, პროგრამულად ასახულია ცალ-ცალკე, ყურძნის სახეობების მიხედვით. 2024 წლის იანვრიდან, აღნიშნულ ვენახებში ჩატარდა სხვადასხვა სახის საჭირო სამუშაოები, მწვანე ოპერაციები, რომელიც პროგრამულად, ყურძნის ჯიშების მიხედვით, შუალედურ ანგარიშებზეა ასახული. წელს მივიღეთ მოსავალი, რომლიდანაც ყურძნის ნაწილი დაიწურება ადგილზე, ქარხანაში, მოსავლის ნაწილი კი გაიყიდება სხვა კომპანიაზე.
გვაინტერესებს, მიღებული ყურძნის მოსავალი, ორივე შემთხვევაში, როგორ და რა ფასით აიღება შემოსავალში? 1) მასზე გაწეული დანახარჯების თანხით? რაც, ჩვენი აზრით, სწორია; თუ 2) საბაზრო ფასით? საბაზრო ფასით აღების შემთხვევაში, ხომ არ გამოიწვევს ეს დანახარჯების გაორმაგებას? გთხოვთ, გვიპასუხოთ, როგორ ავსახოთ სწორად, თავისი გატარებებით, რომ თავიდან ავიცილოთ შემდგომი გართულებები, საგადასახადო თუ ფინანსური კუთხით.
დამოკიდებულია თუ არა სწორი პასუხი იმაზე, მსს ფასს-ით ვსარგებლობთ თუ სრული ფასს-ებით?
