გვინდა ჩამოვწეროთ 2013-2015 წლებში შეძენილი ავეჯი და კომპიუტერული ტექნიკა (ძირითადი საშუალებები), რომელიც დაზიანებულია და ზოგიერთი აღარც არსებობს ფიზიკურად. მათ გასულ წელს ცვეთა აღარ დაერიცხა, რადგან სრულად არის ამორტიზებული, გარდა ერთი პოზიციისა, რომელიც არ არის ბოლომდე გაცვეთილი. თქვენი კონსულტაცია გვჭირდება: უნდა დავბეგრო დღგ-ით და მოგების გადასახადით?
დღგ-ის გადამხდელმა შპს-მ იჯარით აიღო კომერციული ფართი არაურთიერთდამოკიდებული დღგ-ის არაგადამხდელი არამეწარმე ფიზიკური პირისგან. საიჯარო კონტრაქტში მითითებულია, რომ „მხარეთა შეთანხმებით საიჯარო ქირის გადახდის ვადა აითვლება 2021 წლის 25 ნოემბრიდან“, თვითონ საიჯარო ხელშეკრულება კი გაფორმებულია 24.09.2021-ში. კონტრაქტში ასევე წერია, რომ „ქონება იჯარით გამოსაყენებლად ვარგისია, მაგრამ საჭიროა განხორციელდეს სარემონტო სამუშაოები, რომელსაც უზრუნველყოფს „მოიჯარე“. კონტრაქტის მიხედვით, ხელშეკრულების გაფორმებიდან 3 დღეში უნდა გაფორმდეს „საიჯარო ქონების“ სრულად გადაცემის მიღება-ჩაბარების აქტი. კონტრაქტი ძალაში შედის მისი ხელმოწერისთანავე და ძალაშია 2023 წლის 25 ნოემბრის ჩათვლით. საიჯარო ყოველთვიური ფასი ფიქსირებულია და უცვლელია.
ანუ, კონტრაქტის აზრი ისაა, რომ მოიჯარე როცა გაარემონტებს და მოაწესრიგებს საიჯარო ქონებას თავისი მიზნების შესაბამისად, მერე მოხდეს იჯარის საფასურის გადახდების დაწყებაც. თუმცა, გარდა ზემოთ მოყვანილი წინადადებებისა, კონტრაქტში ამაზე მეტი არაფერი წერია.
გვაინტერესებს, შპს რაიმე საგადასახადო რისკის წინაშე ხომ არ დგას 24.09.2021-25.11.2021 პერიოდზე?
ჩვენი კომპანია (შპს) აპირებს ფილიალის გახსნას ევროპის ერთ-ერთ X ქვეყანაში. ამ საკითხთან დაკავშირებით გვაინტერესებს:
1) როგორ უნდა მოვახდინოთ ფილიალის მიერ იქ განხორციელებული საქმიანობის აღრიცხვა? სად უნდა მოხდეს თითოეული გადასახადის (დღგ, მოგების, საშემოსავლო) დეკლარირება და გადახდა და რომელი ქვეყნის კანონმდებლობით?
2) თანამშრომლები, რომლებიც იქ იმუშავებენ, იქნებიან აქედან წაყვანილი თანამშრომლები. მათი ხელფასის აღრიცხვა ისევ ისე უნდა მოხდეს, როგორც ხდებოდა აქამდე? მათი ხელფასების გადარიცხვა შპს-ის ანგარიშიდან მოხდება და საშემოსავლოს დეკლარირება და გადახდა საქართველოში უნდა მოხდეს ისევ?
3) ასევე, კომპანიას საკუთარი ქონება გააქვს საქართველოდან ფილიალის მიერ გამოსაყენებლად, რომელიც შეიძლება მერე უკან დაბრუნდეს. რა რეჟიმით უნდა მოხდეს გატანა?
1) შპს X-ს (დღგ-ის გადამხდელია) გაფორმებული აქვს ლიზინგის ხელშეკრულება „Y-სალიზინგო კომპანიასთან“, რომელიც არ არის დახურული. გვსურს მოვახდინოთ ლიზინგის საგნის რეალიზაცია – ვალდებულების გადაცემა სხვა პირზე. ეს სხვა პირი არის სომხეთში მოქმედი სომხური კომპანია, რომელსაც სურს ლიზინგის საგანი (მობილური ამწე) გაიტანოს სომხეთში. არის თუ არა ეს შესაძლებელი სამმხრივი შეთანხმებითა და ხელშეკრულებაში ჩვენი მხარის ჩანაცვლებით სომხური კომპანიით?
2) „Y-სალიზინგო კომპანიამ“ შემოგვთავაზა სამმხრივი ხელშეკრულების ვარიანტი – უფლებამონაცვლეობა, რაც გულისხმობს, რომ შემსყიდველმა სომხურმა კომპანიამ აღნიშნული აქტივები შეიძინოს ლიზინგით, გაკეთდეს გასაყიდი აქტივების უფლებამონაცვლეობა და მათ გადაიბარონ არსებული ვალდებულება სრულად, ხოლო სხვაობა გასაყიდ ფასსა და ლიზინგის ვალდებულებას შორის უნდა ჩარიცხონ შპს X-ში. შპს X-მა უნდა გადარიცხოს თანხა „Y-სალიზინგო კომპანიაში“ და გაასწოროს არსებული ვადაგადაცილება. როგორც მოგვწერეს „Y-სალიზინგო კომპანიიდან“, კონკრეტულად საგადასახადო გირავნობის (შპს X-ის ქონებაზე დადებულია საგადასახადო გირავნობა) საკითხი ხელისშემშლელია, თუმცა ინდივიდუალურად უნდა მოხდეს კომიტეტზე ამის განხილვა და ამისათვის საჭიროა კომპანიამ, რომელსაც აქტივების შეძენა სურს, მიმართოს „Y-სალიზინგო კომპანიას“ დაფინანსების თაობაზე, რომ დაიწყონ პროცესი.
რა რისკებთან არის ეს ოპერაცია დაკავშირებული და ვისთვის წამოიშობა ეს რისკები, ჩვენთვის, „Y-სალიზინგო კომპანიისთვის“ თუ სომხური კომპანიისთვის?
ვარ ერთ-ერთი შპს-ის დამფუძნებელი,70%-იანი წილის მფლობელი ფიზიკური პირი. მსურს გავიტანო ჩემი წილი მანქანა-დანადგარების სახით და შევიტანო სხვა შპს-ში. როგორ არის ეს შესაძლებელი? მაინტერესებს, რა იურიდიული პროცედურებია გასავლელი და რა საგადასახადო ვალდებულებები დამეკისრება?
ფაქტობრივი გარემოება ასეთია: არარეზიდენტ, ბრიტანული ვირჯინიის კუნძულებზე რეგისტრირებულ (ოფშორი) კომპანიას საქართველოს სახელმწიფოსთან აქვს დადებული ხელშეკრულება, კერძოდ „ნავთობისა და გაზის ოპერაციების მოპოვების უფლებაზე“, ასევე აქვს ფილიალი საქართველოში (ფილიალი მხოლოდ მოძიების, მიწის დამუშავების მომსახურებას ასრულებს).
არარეზიდენტ კომპანიას ჰყავს დირექტორი (მმართველი), რომელიც ცხოვრობს საქართველოში.
არარეზიდენტმა კომპანიამ 2021 წლის საანგარიშო პერიოდში გადაწყვიტა სახელმწიფოსთან დადებული ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მოპოვების უფლების 50% (ფილიალის გვერდის ავლით. ფილიალს არ აქვს რაიმე უფლება ჩაერიოს, რადგან მოპოვების უფლება სახელმწიფოს უშუალოდ არარეზიდენტ კომპანიასთან აქვს დადებული) გადასცეს საქართველოს რეზიდენტ საწარმოს.
1) რეზიდენტი – საქართველოს საწარმოს დაბეგვრისთვის გვაინტერესებს:
ა) მოგების გადასახადი: თუ განიხილება საქართველოს საწარმოდ არარეზიდენტი კომპანია, რადგან მმართველი/მმართველები ცხოვრობენ საქართველოში? ამ შემთხვევაში დაიბეგრება განაწილებული მოგება 15%-ით?
საინტერესოა მოუწევს თუ არა რეგისტრაცია (საიდენტიფიკაციო ნომრით) საქართველოში არსებული კანონმდებლობით, როგორც გადასახადის გადამხდელს? თუ ვირტუალურად ჩაითვლება საქართველოს საწარმოდ, რადგან თუ დირექტორმა, რომელიც მართავს და შეიცვალა საცხოვრებელი ადგილი (სხვა ქვეყანაში გადავიდა საცხოვრებლად) ან/და სხვა უცხოელი პირი მოვიდა ერთპიროვნულ მმართველად, რომელიც არ ცხოვრობს საქართველოში, მაშინ გამოდის, რომ არარეზიდენტ საწარმოდ ჩაითვლება ისევ ზემოაღნიშნული კომპანია? (იხ. სსკ 28-ე მუხლი).
ბ) დამატებული ღირებულების გადასახადი: თუ ჩავთვლით საქართველოს საწარმოდ არარეზიდენტ კომპანიას, რადგან მიწოდების ღირებულება სცდება 100 000 ლარს, ჩაითვლება დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციად, მიწოდების საანგარიშო პერიოდში? საინტერესოა ვინ, სათავო თუ ფილიალი დარეგისტრირდება დღგ-ის გადამხდელად? აქვს თუ არა ფილიალს უფლება გამოწეროს საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა აღნიშნულ ოპერაციაზე?
2) არარეზიდენტი საწარმოს დაბეგვრისთვის გვაინტერესებს:
ა) თუ ჩაითვლება არარეზიდენტ კომპანიად, მაშინ დაიბეგრება როგორც ქონების რეალიზაციით მიღებული შემოსავალი სსკ 97-ე მუხლის მე-5 ნაწილის თანახმად?
ბ) ასევე, რადგან ახდენს რეალიზაციას და არა დროებით გადაცემას (მოპოვების უფლება) რეზიდენტ საწარმოზე, ეს არ ჩაითვლება როგორც როიალტი და არ დაიბეგრება სსკ-ის 134-ე მუხლით დადგენილი წესით თუ არარეზიდენტი არ ჩაითვლება საქართველოს საწარმოდ (მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოში ფლობს ფილიალს)? ამ შემთხვევაში დაიბეგრება უკუდაბეგვრის დღგ-ით მყიდველი, მიღებული უფლების საანგარიშო პერიოდში. გვაინტერესებს თქვენი მოსაზრება აღნიშნულ საკითხებთან დაკავშირებით.