1) 2018 წლის 1 იანვრიდან, შპს, რომელიც აშენებს მრავალსართულიან შენობას (მშენებარე), ზოგიერთ ფიზიკურ პირზე აფორმებს წინარე ნასყიდობის ხელშეკრულებას (შიდა განვადების სახით) და თანხის გადახდას უნაწილებს რამდენიმე წელზე. მაგალითად, პირველი გადახდა მოხდება 2018 წლის 1 თებერვლიდან თვეში პირობითად 1000$ – 2020 წლის 1 დეკემბრამდე. ამასთან აღნიშნულ ბინას მყიდველი (ფიზიკური პირი) ვერ გაყიდის გამყიდველი შპს-ის თანხმობის გარეშე. თუ სრულად ვერ მოახდენს თანხის გრაფიკით დაფარვას, ფიზიკურ პირს დაუბრუნდება გადახდილი თანხა 10%-ის გამოკლებით, ხოლო როცა გადაიხდის სრულად, მხოლოდ მაშინ დარეგისტრირდება ფიზიკური პირი საჯარო რეესტრში როგორც ამ ბინის მესაკუთრე.
გვაინტერესებს, როდესაც ფორმდება შიდა განვადება, ხოლო ჯერ ფართი არ არის დასრულებული (მშენებარე), ასევე გაფორმებულია გადახდის გრაფიკი პირობითად 1000$ თვეში, ხომ არ ჩაითვლება ეს ლიზინგის შემთხვევად და დღგ-ით დაიბეგრება არა ჩარიცხული თანხები (მაგალითად ავანსი), არამედ როგორც რეგულარული მომსახურება? და ყოველი თვის ბოლო რიცხვი ხომ არ იქნება დღგ-ით დასაბეგრი (1000$) შპს-ისთვის, მიუხედავად იმისა, გადახდილია თუ არა თანხა?
თუ ჩაითვლება ლიზინგად, მაშინ ჩარიცხული ავანსები არ უნდა დაიბეგროს? რეგულარულ მომსახურებას ხომ არ ეხება დღგ-ით ავანსის დაბევრა? ასევე თუ ჩავთვლით შიდა განვადებას როგორც ლიზინგს, მაშინ ქონების გადასახადი მოუწევს ლიზინგის გამცემს?
2) ასევე გვაინტერესებს სიტუაციური სახელმძღვანელო №1116. ანუ, თუ განვადებით გავეცით ეს მშენებარე ბინა, სრულად უნდა დაიბეგროს დღგ-ით?
მოიჯარე ჩემგან იღებს იჯარის მომსახურებას, ხოლო მისი მხრიდან მე ვიღებ თანხას და ამავე დროს უძრავ ქონებას (მშენებლობის მომსახურებას), არის ეს ბარტერი? და თუ ნაწილობრივი ბარტერია და ორივე მხარე გამოწერს საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურას, დაირღვევა თუ არა ამით რაიმე?
სამშენებლო კომპანია აშენებს და ყიდის საცხოვრებელ ბინებს კორპუსში, რომელზეც სარგებლობს ჩათვლის უფლებით დღგ-ისაგან გათავისუფლებით, სსკ 309-ე მუხლის 79-ე ნაწილის მიხედვით. თუმცა, ერთ-ერთ ბინას იყენებდა ოფისად როგორც საკუთარ ძირითად საშუალებას 1 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში და ახლა აპირებს მის გაყიდვას (როგორც საცხოვრებელი ბინის). დაიბეგრება თუ არა დღგ-ით ამ გაყიდვიდან?
თუ თიზ-ში რეგისტრირებულმა საწარმომ განახორციელა მისთვის აკრძალული მომსახურების შეძენა/მიწოდება საქართველოს კანონმდებლობით რეგისტრირებული პირისაგან/პირისათვის, მაშინ რა სანქციები თუ გადასახადები ემუქრება თიზ-ის საწარმოს? მას ჩამოერთმევა თიზ-ის სტატუსი, თუ უბრალოდ ეს მისთვის აკრძალული ოპერაციები დაიბეგრება ჩვეულებრივ, მოგების გადასახადით ან/და დღგ-ით?
საწარმოს ბალანსზე ირიცხება შემდეგი აქტივები:
1) ძირითადი საშუალებები (კომპიუტერები, ავეჯი, საოფისე ინვენტარი და სხვ.);
2) იჯარით აღებული ქონების კეთილმოწყობა;
3) საგადასახადო (ბარათზე) ზედმეტობა.
საწარმო არ ფლობს სმფ-ებს და დებიტორულ მოთხოვნებს.
გვსურს ყველა ძირითადი საშუალებების მიწოდება სხვა საწარმოსთვის ერთი ოპერაციით. ჩაითვლება თუ არა აღნიშნული ოპერაცია საწარმოს მიწოდებად და გათავისუფლდება თუ არა დღგ-ისგან? ასევე, აქტივების მიმღებ საწარმოს ვუთმობთ იჯარის უფლებას (ხელშეკრულებაში შეიცვლება მოიჯარე მხარე) იმ ფართზე, რომელშიც განთავსებულია ძირითადი საშუალებები.
დღგ-ის გადამხდელი შპს 2017 წლიდან აშენებს მრავალბინიან კორპუსებს. ერთ-ერთი ასაშენებელი კორპუსის საერთო ფართი პირობითად შეადგენს 1000 კვ.მ-ს, ხოლო მშენებლობის ხარჯი შეადგენს 800 000 ლარს. გვაინტერესებს მშენებლობასთან დაკავშირებული საკითხები:
1) როდის და რა თანხით მოხდება დღგ-ის დარიცხვა/დეკლარაციაში ასახვა (ამ თანხაზე და კვ.მ-ზე რომ განვიხილოთ)? კერძოდ:
1-ლი ვარიანტი. მიწის მფლობელ ფიზიკურ პირთან დადებული პირობით ხდება ნაკვეთის შეძენა, პირობითად 100 000 ლარის სანაცვლოდ (თანხა ფიზიკურმა პირმა მიიღო ხელშეკრულების გაფორმებისას 2018 წლის 1 იანვარს) და ამასთან, მას გადაეცემა აშენებული ფართიდან 100 კვ.მ თეთრი კარკასი (მიახლოებითი ღირებულებით 200 000 ლარის). პირობითად მშენებლობა დაიწყო 2018 წლის 2 იანვრიდან, 2018 წლის ნოემბერში დაიდო ნასყიდობის წინარე ხელშეკრულება მშენებარე ფართზე (შესრულებულია სამუშაოების 50%), ხოლო შემდგომ გრძელდება ფართის მოყვანა თეთრ კარკასამდე;
მე-2 ვარიანტი. ფიზიკური პირისთვის ანაზღაურება ხდება თანხით 2018 წლის 1 იანვარს 100 000 ლარის ოდენობით და სხვა მიწაზე აშენებული საცხოვრებელი ფართების გადაცემით 2018 წლის ნოემბერში.
2) პირობითად აღნიშნული მშენებლობა დაწყებულია 2017 წლის 1 იანვარს. წინარე ხელშეკრულება დადებულია 2018 წლის მარტში (მშენებარე ფართზე სამუშაოები შესრულებულია 50%). სულ სამუშაოები დასრულდა და ჩაბარდა 2019 წლის ივლისში. ეს ჩაითვლება როგორც: 1. ფართის (საქონლის მიწოდება), ხოლო შემდგომ: 2. მომსახურების გაწევა? რა თანხით და როდის იქნება დღგ-ით დასაბეგრი მიწის მესაკუთრე ფიზიკური პირისთვის გადაცემული ფართი, და სხვა მყიდველი პირებისთვის გადაცემული ფართები?
3) როგორც ვიცით, საგადასახადო მაკონტროლებელ ორგანოს აქვს ასეთი მიდგომა: 10% ფასნამატს ითვალისწინებენ ბარტერის (მშენებლობისას აშენებული ფართის მიწის მფლობელი ფიზიკური პირისათვის გადაცემის შემდგომ მომსახურების) შემთხვევაში და როგორ გამოითვლება ეს 10%? შედის თუ არა ფიზიკური პირისთვის მიღებული 100 000 ლარი (მიწის საფასური) აშენებული ფართების ხარჯის მთლიან ღირებულებაში (100 000 ლარი (მიწის ნაკვეთის მიღებისას ფიზიკური პირისთვის გადაცემული თანხა) გარდა მშენებლობის ხარჯისა 800 000 ლარი)? 10% ფასნამატის დათვლისას გაითვალისწინება თუ არა 100 000 + 800 000 ხვედრითი წილის + 10% მომსახურების, თუ წინარე ხელშეკრულება დაიდო და პირობითად 50% არის დასრულებული?
თუ არის შესაძლებელი, აღნიშნული საკითხები განვიხილოთ პირობითად გარკვეული თანხით, გადაცემული ფართების კონკრეტული დროის მონაკვეთით, რათა შესაძლებელი იყოს მარტივად აღქმა.
