საწარმოს 2021 წლის საანგარიშო პერიოდში გაფორმებული აქვს სადაზღვევო კომპანიასთან ხელშეკრულება. კერძოდ, სადაზღვევო კომპანია პერიოდულად ახორციელებს საწარმოს თანამშრომლებზე დამდგარი (ჯანმრთელობა და სხვა) ზიანის ანაზღაურებას.
საწარმო, მისი თანამშრომლებიდან გამომდინარე, სადაზღვევოში ახდენს 2 სახის გადარიცხვას, კერძოდ:
1. თანამშრომლის დარიცხული ხელფასიდან ხდება გარკვეული თანხის ჩამოჭრა (იბეგრება გადახდის წყაროსთან), რომელსაც გადარიცხავს საწარმო სადაზღვევო კომპანიაში (პირობითად დარიცხული ხელფასი უდრის 1250 ლარს);
2. თანამშრომლის სასარგებლოდ (გარდა ხელფასისა) საწარმო საკუთარი სახსრებიდან სადაზღვევოში რიცხავს თანხებს, რაც იბეგრება გადახდის წყაროსთან.
გარკვეულ პერიოდებში საწარმოს მიერ ვერ ხერხდება სადაზღვევოში თანხის სრული ან/და ნაწილობრივ გადახდები. არის შემთხვევები, როდესაც აღნიშნული გარემოება მოიცავს სრულ, ან არასრულ საანგარიშო თვეს ან/და ერთდროულად 2-თვიან საანგარიშო პერიოდს.
1) როდის აქვს საწარმოს, როგორც საგადასახადო აგენტს გადახდის წყაროსთან დაკავების საგადასახადო ვალდებულება?
ა) მიუხედავად სადაზღვევო კომპანიაში გადახდილი თანხებისა, თვის ბოლო დღეს, როგორც სსკ 154-ე მუხლის მიხედვით თანამშრომლებზე არაფულადი სახით განაცემი?
თუ ბ) სადაზღვევო კომპანიაში გადახდილი თანხების მიხედვით?
მაგალითად, ვთქვათ, 2021 წლის 10 მარტს, დამქირავებლის მიერ დაზღვეულ იქნა თანამშრომელი. ხელშეკრულების მიხედვით სადაზღვევო თანხის გადახდა უნდა განხორციელდეს:
ა) არაუგვიანეს იმავე საანგარიშო პერიოდის (მარტი) ბოლო დღისა;
ბ) არაუგვიანეს მომდევნო საანგარიშო პერიოდის (აპრილი) 10 რიცხვისა.
ორივე შემთხვევაში სადაზღვევო თანხა ანაზღაურებულ იქნა 8 აპრილს.
როდის დგება გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის დეკლარირების ვალდებულება და რა თანხის ოდენობაზე (ანუ, თუ ჩაითვლება, რომ დაქირავებულ პირზე გადაცემული სარგებელია, უნდა მოხდეს ე.წ. „აგროსვა“)?
2) შენიშვნა: სსკ-ის 101-ე მუხლის („ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლები“) მე-2 ნაწილის „თ“ პუნქტი („დამქირავებლის მიერ დაქირავებულისათვის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დაზღვევის შემთხვევაში ან საპენსიო დაზღვევის ხელშეკრულების მიხედვით სადაზღვევო პრემიის ან სხვა თანხის გადახდისას – დამქირავებლის მიერ გადახდილი სადაზღვევო პრემიის ან სხვა თანხის მოცულობა“) ხომ არ გულისხმობს, რომ სადაზღვევო თანხის გადახდის შემთხვევაში გადახდის წყაროსთან დაბეგვრა მოხდება მხოლოდ გადახდილი თანხების მიხედვით და იმ საანგარიშო პერიოდში, როდესაც მოხდა გადახდა? შესაბამისად, ყოველი თვის ბოლო რიცხვში სადაზღვევო კომპანიაში გადასახდელი (დარიცხული) სადაზღვევო თანხა არ ჩაითვლება როგორც თანამშრომელზე გადაცემული სარგებელი.
აღვნიშნავთ, რომ მიუხედავად იმისა, სადაზღვევო ორგანიზაციაში გადახდილია თუ არა ყოველთვიური ფიქსირებული თანხა, თანამშრომელს აქვს უფლება მაინც ისარგებლოს დაზღვევით ნებისმიერ დროს.
ინდმეწარმემ შეიძინა ავტომანქანა (ფურგონი) 10000 ლარად, ნაღდი ანგარიშსწორებით. ინდმეწარმის სალაროში ფული არ გვაქვს, როგორ ავსახოთ გადახდა? 5210 ანგარიშიდან (ი/მ ფიზიკური პირის საკუთარი კაპიტალი) შევიტანოთ სალაროში და შემდეგ სალაროდან გაცემა ვაჩვენოთ?
ჩვენმა კომპანიამ ევროპის ერთ-ერთ ქვეყანაში გააგზავნა ღვინო, რომელიც ტრანსპორტირების დროს აიმღვრა. ამიტომ მყიდველს (ურთიერთდამოკიდებული პირი არ არის) ფასის 50% უნდა დავუკლოთ. ეს ვალის პატიება გამოვა და მოგების გადასახადით დაიბეგრება? ფასის დაკლებაზე რა საბუთი უნდა გამოვწეროთ? და ალბათ რაც მოხდა, უბრალოდ ჩავწერთ აქტში?
პანდემიიდან გამომდინარე, სახელმწიფო ჩვენს შპს-ს ჩუქნის გარკვეული ღირებულების სახარჯ მასალებს. უნდა ავიყვანო თუ არა შემოსავალში, თუ:
1) სახარჯი მასალები იღებს მონაწილეობას შემოსავლის მიღებაში;
2) სახარჯი მასალები არ იღებს მონაწილეობას შემოსავლის მიღებაში.
გვინდა ჩამოვწეროთ 2013-2015 წლებში შეძენილი ავეჯი და კომპიუტერული ტექნიკა (ძირითადი საშუალებები), რომელიც დაზიანებულია და ზოგიერთი აღარც არსებობს ფიზიკურად. მათ გასულ წელს ცვეთა აღარ დაერიცხა, რადგან სრულად არის ამორტიზებული, გარდა ერთი პოზიციისა, რომელიც არ არის ბოლომდე გაცვეთილი. თქვენი კონსულტაცია გვჭირდება: უნდა დავბეგრო დღგ-ით და მოგების გადასახადით?
1) შპს X-ს (დღგ-ის გადამხდელია) გაფორმებული აქვს ლიზინგის ხელშეკრულება „Y-სალიზინგო კომპანიასთან“, რომელიც არ არის დახურული. გვსურს მოვახდინოთ ლიზინგის საგნის რეალიზაცია – ვალდებულების გადაცემა სხვა პირზე. ეს სხვა პირი არის სომხეთში მოქმედი სომხური კომპანია, რომელსაც სურს ლიზინგის საგანი (მობილური ამწე) გაიტანოს სომხეთში. არის თუ არა ეს შესაძლებელი სამმხრივი შეთანხმებითა და ხელშეკრულებაში ჩვენი მხარის ჩანაცვლებით სომხური კომპანიით?
2) „Y-სალიზინგო კომპანიამ“ შემოგვთავაზა სამმხრივი ხელშეკრულების ვარიანტი – უფლებამონაცვლეობა, რაც გულისხმობს, რომ შემსყიდველმა სომხურმა კომპანიამ აღნიშნული აქტივები შეიძინოს ლიზინგით, გაკეთდეს გასაყიდი აქტივების უფლებამონაცვლეობა და მათ გადაიბარონ არსებული ვალდებულება სრულად, ხოლო სხვაობა გასაყიდ ფასსა და ლიზინგის ვალდებულებას შორის უნდა ჩარიცხონ შპს X-ში. შპს X-მა უნდა გადარიცხოს თანხა „Y-სალიზინგო კომპანიაში“ და გაასწოროს არსებული ვადაგადაცილება. როგორც მოგვწერეს „Y-სალიზინგო კომპანიიდან“, კონკრეტულად საგადასახადო გირავნობის (შპს X-ის ქონებაზე დადებულია საგადასახადო გირავნობა) საკითხი ხელისშემშლელია, თუმცა ინდივიდუალურად უნდა მოხდეს კომიტეტზე ამის განხილვა და ამისათვის საჭიროა კომპანიამ, რომელსაც აქტივების შეძენა სურს, მიმართოს „Y-სალიზინგო კომპანიას“ დაფინანსების თაობაზე, რომ დაიწყონ პროცესი.
რა რისკებთან არის ეს ოპერაცია დაკავშირებული და ვისთვის წამოიშობა ეს რისკები, ჩვენთვის, „Y-სალიზინგო კომპანიისთვის“ თუ სომხური კომპანიისთვის?
