ინდმეწარმეს, გარდა სახლისა, ავტომანქანისა და მიწისა, ასევე საკუთრებაში აქვს მარანი, რომელსაც იყენებს თავის ეკონომიკურ საქმიანობაში. ფიზიკური პირის ქონების გადასახადის დეკლარაციაში, ეს მარანი ცვეთადაკლებული თანხით უნდა აჩვენოს, ხომ?
ფიზიკური პირი ქონების გადასახადის წლიურ დეკლარაციას რომ ავსებს, სოფლის მეურნეობიდან მიღებული მისი შემოსავალი გაითვალისწინება თუ არა იმ 40000-ლარიან ზღვარში? და თუ კი, შედის მთლიანად თუ სოფლის მეურნეობაზე გაწეული ხარჯი უნდა გამოაკლდეს?
შპს-ს სურს საქართველოს ტერიტორიაზე შეიძინოს საქონელი (ცოცხალი ძროხა, ცოცხალი ღორი), დაკლას სასაკლაოზე, დააფასოოს ცალკეული სახის სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციად და გაყიდოს ყოველგვარი გადამუშავების გარეშე.
ჩვენი მოსაზრება ამ საკითხზე ასეთია:
სსკ, მუხლი 8. ტერმინთა განმარტება:
„6. ბიოლოგიური აქტივი – ცხოველი ან მცენარე.
61. სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობა – ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტი 41-ით გათვალისწინებული საქმიანობა“.
(ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტი 41 „სოფლის მეურნეობა“:
„5. წინამდებარე სტანდარტში გამოყენებულ ტერმინებს აქვთ შემდეგი მნიშვნელობა:
სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობა არის საწარმოს მიერ ბიოლოგიური აქტივების ტრანსფორმაციისა და ნაყოფის მიღების მართვა გაყიდვის მიზნით, ან სოფლის მეურნეობის პროდუქციად ან დამატებით ბიოლოგიურ აქტივებად გარდაქმნის მიზნით. ბიოლოგიური ტრანსფორმაცია მოიცავს ზრდას, დეგენერაციას, წარმოებას და გამრავლებას, რაც იწვევს ბიოლოგიური აქტივის ხარისხობრივ ან რაოდენობრივ ცვლილებებს)“.
„62. სოფლის მეურნეობის პროდუქცია – სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობიდან მიღებული პროდუქტი. ამასთანავე, სოფლის მეურნეობის პროდუქციის სამრეწველო გადამუშავებად (სასაქონლო კოდის შეცვლად) არ ითვლება ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის შედეგად სასაქონლო კოდის შეცვლა, აგრეთვე ბიოლოგიური აქტივიდან ნაყოფის მიღება (პროდუქციის მოცილება ან ბიოლოგიური აქტივის სიცოცხლის პროცესის შეწყვეტა)“.
სსკ, მუხლი 172. დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით გათავისუფლება:
„4. დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით, ასევე გათავისუფლებულია:
უ) საქართველოში წარმოებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის (გარდა სეს ესნ-ის 0407 11 000 00 და 0407 21 000 00 კოდებით გათვალისწინებული საქონლისა (კვერცხისა) და 0207 11 სუბპოზიციაში მითითებული საქონლისა (შინაური ქათამი აუქნელი, ახალი ან გაცივებული)) მიწოდება მის სამრეწველო გადამუშავებამდე (სასაქონლო კოდის შეცვლამდე)“;
„(სასაქონლო კოდის შეცვლად) არ ითვლება ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის შედეგად სასაქონლო კოდის შეცვლა, აგრეთვე ბიოლოგიური აქტივიდან ნაყოფის მიღება (პროდუქციის მოცილება ან ბიოლოგიური აქტივის სიცოცხლის პროცესის შეწყვეტა)“.
აღნიშნული დებულებებიდან გამომდინარე, ჩვენთვის ცხადია, რომ მოცემული ოპერაცია გათავისუფლებულია დღგ-ისაგან ჩათვლის უფლებით. ამასვე ადასტურებს სიტუაციური სახელმძღვანელო №1198, რომელიც დღეს აღარ გამოიყენება, თუმცა ნათლად გამოხატავს შემოსავლების სამსახურის პოზიციას მსგავს საკითხთან მიმართებაში.
ჩვენი თხოვნაა, შეგვიფასოთ, რამდენად სწორია ჩვენი მსჯელობა და შესაბამის შემთხვევაში მოგვცეთ საჭირო მითითებები. ვფიქრობთ, საქონლის შეძენაზე შევადგინოთ ხელშეკრულება და მიღება-ჩაბარების აქტი საქონლის სრული აღწერილობით, სარეგისტრაციო ნომრის მითითებით, ხოლო დაკვლის მომსახურებაზე ასევე ხელშეკრულება და დაკვლის აქტი, ასევე რაც მთავარია შევადგინოთ აქტი, რომელშიც აღნიშნული იქნება მიღებული პროდუქტების დასახელება და რაოდენობა თითოეული დაკვლის პროცესის მიხედვით. თუმცა გვაინტერესებს, პროდუქტების გამოსავლიანობისა და დანაკარგების შესახებ თუ არსებობს რაიმე დოკუმენტი, რომლითაც შევძლებთ ვიხელმძღვანელოთ?
გამოვავლინეთ საქონელი, რომელიც მოძველებული მოდელებია და გაყიდვა გვიჭირს. შევეცადეთ ფასდაკლებაც გამოგვეცხადებინა, მაგრამ მაინც არ გაიყიდა. როგორც ტექნიკური ჯგუფი ამბობს, შეუძლიათ დაშალონ და სახეშეცვლილი ფორმით ან ჯართის სახით გავყიდოთ შესაბამის მყიდველზე.
თავისთავად, თვითღირებულებაზე ნაკლებ ფასად მოგვიწევს გაყიდვა. თუმცა, თუ გავყიდით, გარკვეული ოდენობის თანხას მაინც მივიღებთ საკომპენსაციოდ.
მოძველებული საქონლის ჯამური თვითღირებულება არის დაახლოებით 28000 ლარი და ჩამოფასებული გვაქვს საცალო გასაყიდ ფასამდე 9000 ლარამდე ამ მომენტისთვის.
აღნიშნული მოქმედების ჩასატარებლად, კომპანიის დირექტორის ბრძანება თუ იქნება საკმარისი, რომ ჩამოვაფასოთ შერჩეული საქონელი, შემდეგ კი მოვახდინოთ მისი რეალიზაცია? ჩამოფასება უნდა მოხდეს იმ სარეალიზაციო ფასამდე დღგ-ის გარეშე, რა ფასსაც მყიდველი შემოგვთავაზებს.
ასევე, საინტერესოა, ასეთი მოქმედებით, რაიმე საგადასახადო რისკზე ხომ არ მივდივართ? რს.ჯე-ზე განადგურების განაცხადში აქვთ ასეთი შინაარსის ჩანაწერი, „საქონლის პირველადი სახის ცვლილება“ და ეს განაცხადი ჩვენი შემთხვევისთვის რომ გამოვიყენოთ, თუ არის შესაძლებელი?
ქმარმა ცოლს აჩუქა უძრავი ქონება (საცხოვრებელი სახლი). ჩუქების ხელშეკრულება დათარიღებულია 03.08.2023-ით, რეესტრში ამონაწერიც ამავე თარიღში ამოვიდა.
2023 წლის სექტემბერში ცოლ-ქმარი საზღვარგარეთ განქორწინდა.
აწ უკვე ყოფილ ცოლს სურს გაყიდოს ეს საცხოვრებელი სახლი (ახლა, 2024 წელში).
სსკ 82.4.ა.(პრიმა 1) მუხლის მიხედვით: „აქტივის საკუთრებაში ფლობის 2-წლიანი ვადის მიზნებისთვის გაითვალისწინება ფიზიკური პირის მიერ და იმ მამკვიდრებლის/მჩუქებლის საკუთრებაში ფლობის ვადა ჯამურად, რომლის I რიგის მემკვიდრეც არის ეს ფიზიკური პირი“.
მიუხედავად იმისა, რომ ჩუქების შემდეგ გაშორდნენ, ჩუქების მომენტში ცოლი ქმრის I რიგის მემკვიდრე იყო. როგორც რეესტრში ვხედავთ, აღნიშნული ქონება ქმარზე რეგისტრირებულია 2013 წლიდან.
აქედან გამომდინარე თუ აწ უკვე ყოფილი ცოლი გაყიდის საცხოვრებელ სახლს (თავის საკუთრებაში რეგისტრაციიდან 2 წლის გასვლამდე, ანუ 03.08.2025-მდე), ეს არ დაიბეგრება საშემოსავლო გადასახადით, იმიტომ, რომ მჩუქებლის საკუთრებაში ყოფნის პერიოდიც იქნება გათვალისწინებული.
ეთანხმებით ზემოთ ჩამოყალიბებულ მოსაზრებას თუ შენიშვნები გაქვთ?