სამშენებლო კომპანია ყიდის ბინებს „თეთრი კარკასის“ მდგომარეობაში და არეგისტრირებს საჯარო რეესტრში მშენებარე სტატუსით, რადგან ბინები ჯერ ექსპლუატაციაში შესული არ არის. თითოეული ბინა აყვანილია 1640 ანგარიშზე და გაყიდვის მომენტში ჩამოიწერება გატარებით:
დ-ტი 7110 კ-ტი 1640. როგორც აღვნიშნეთ, ბინა არის „თეთრი კარკასის“ მდგომარეობაში, მაგრამ შემდგომ გრძელდება კორპუსის არასაცხოვრებელი ფართის მშენებლობა, მაგალითად: ფასადის მოპირკეთება, სადარბაზოს, ეზოს კეთილმოწყობა...
გვაინტერესებს, ეს ხარჯი 1630-დან პირდაპირ ჩამოვწეროთ 7110 ანგარიშზე, თუ ამ დანახარჯით გავზარდოთ თითოეული ბინის თვითღირებულება? მაგრამ უკვე გაყიდული ბინებისთვის ეს ხომ არ წარმოშობს დამატებით დღგ-ის გადახდის ვალდებულებას (მიუხედავად იმისა, რომ ის არ არის მიწოდება), რადგან ეს დამატებითი ხარჯები არ ეკუთვნის შიდა ბინებს?
საწვავისათვის განკუთვნილი „საბითუმო მიღებისა და მიწოდების ყოველდღიური აღრიცხვის ჟურნალი“, რამდენადაც ინფორმაცია გვაქვს, არსებობს ორი სახის. ერთია საბითუმო მიღება-მიწოდებისთვის და მეორე კი – საცალო მიწოდებისთვის. ანუ, ეს ჟურნალები შედგენილი და მორგებულია საბითუმო და საცალო გაყიდვებით დაკავებულ კომპანიებზე (საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანება №87, 2005 წ. 14 თებერვალი, „ნავთობპროდუქტების მიწოდების აღრიცხვისა და დაბეგვრის კონტროლის ღონისძიებათა შესახებ“, მუხლი 27).
შეძენილ საწვავს ჩვენ ძირითადად ვიყენებთ შიდა მოხმარებისთვის, პროექტებზე მომუშავე ტექნიკისა და სატრანსპორტო საშუალებებისათვის, თუმცა, ხდება საწვავის რეალიზაციაც. გთხოვთ მოგვწეროთ:
ამგვარი ჟურნალი უნდა შევიძინოთ და შემდეგ აუცილებელია მისი საგადასახადოში რეგისტრაცია და ამის შემდეგ იქნება ის მკაცრი აღრიცხვის დოკუმენტი?
ჟურნალის გრაფებში რა მონაცემები უნდა შევიტანოთ, როდესაც ვახდენთ საწვავის შიდა მოხმარებისთვის გამოყენებას/რეალიზაციას?
ამგვარი ჟურნალის დაურეგისტრირებლად წარმოების შემთხვევაში რა სანქცია არის განსაზღვრული?
ამგვარი ჟურნალის არწარმოების შემთხვევაში რა სანქცია არის განსაზღვრული?
ახალი კომპანია იხსნება, მხოლოდ დისტრიბუციას გააკეთებს X საწარმოს ნაწარმის. ასეთი საკითხი წამოიჭრა: „X“-ს ამოსაღები აქვს ვალები დებიტორებიდან, რომელთანაც ახალი კომპანია გააგრძელებს საქონლის მიწოდებას. გადაწყდა, სამმხრივი ხელშეკრულებით, ამოსაღები ვალები გადმოვიდეს ჩვენზე (ახალ კომპანიაზე) და აქედან გაგრძელდეს თანამშრომლობა. ეს ბუღალტრულად როგორ ჩაიწერება, დ-ტი 1410 კ-ტი 8190? ახალ კომპანიას საწყისი ნაშთები აქვს 1410-ზე, ისე, რომ ჯერ მიწოდება არ განხორციელებულა. ეს გადასახადებს წარმოქმნის?
ჩვენს შპს-ს (დღგ-ის გადამხდელს) ჩაერიცხა თანხა არარეზიდენტი უცხოური საწარმოდან. ამ თანხით უნდა მოხდეს საქონლის შეძენა და გადაცემა სახელმწიფო უნივერსიტეტზე, რომელიც გათავისუფლებულია დღგ-ისაგან. აღნიშნული თანხიდან საქონლის შეძენის დროს გადახდილი დღგ-ის თანხა შესაძლებელია ჩაითვალოს ჩვენმა საწარმომ? გვაინტერესებს ბუღალტრული გატარებები. ჩვენს შპს-ს რამე გადასახადის გადახდა ევალება ამ შემთხვევაში, გარდა 15% მოგების გადასახადისა?
შპს-ის კაპიტალში ჩადებული აქვს შენობა, მაშინდელი ღირებულებით 7000 ლარი. 2008 წელს, როცა შენობის ნარჩენი ღირებულება შემცირდა (4000 ლარი გახდა), შპს-მ თვითონვე ააფასა 15000 ლარამდე. ამის შემდეგ გადაფასება არ გამოყენებულა და ცვეთის გამო 2018 წლის ბოლოს ნარჩენი ღირებულება გახდა 7500 ლარი.
2008 წელს შენობის აფასებამ წარმოშვა თანხა ანგარიშზე „ძირითადი საშუალებების გადაფასების რეზერვი“ (ანგარიში 5420).
შენობა აშენებულია 2000 წლამდე. ცვეთის მეთოდი არჩეულია წრფივი. საწარმო მე-4 კატეგორიისაა. გთხოვთ, გამარკვიოთ შემდეგ საკითხებში:
1) აუცილებელია თუ არა შენობა ავაფასო აუდიტის გარეშე იმ საბაზრო ფასამდე, რა ფასიც იყო სტანდარტზე გადასვლის თარიღისათვის (01.01.2018 წ) და შემდეგ 2018 წლის ქონების გადასახადის დეკლარაცია დავაზუსტო?
2) ამ შემთხვევაში (დამოუკიდებლად აფასება) საბაზრო ღირებულების გამოსაანგარიშებლად რა წყაროთი უნდა ვიხელმძღვანელო: MyMarket.ge ან სხვა სარეკლამო განცხადებების საიტით, თუ არსებობს რაიმე სხვა სარეკომენდაციო წყარო ფინანსთა სამინისტროს სტრუქტურაში?
3) თუკი აფასება შპს-მ დამოუკიდებლად, აუდიტის გარეშე მოახდინა, ამ შემთხვევაში, მიუხედავად იმისა, რომ ფასი რეალურად საბაზრო ფასია, ქონების გადასახადის მიზნებისათვის მაინც უნდა გამოვიყენო ნარჩენი ღირებულების კოეფიციენტზე გამრავლება? (ვგულისხმობ სსკ 202-ე მუხლის პირველ პუნქტს და „მენუალს“ №1414).
რა გამოსავალი არსებობს ამ სიტუაციიდან? აუდიტს რომ შევაფასებინო, შემდეგ ყოველ წელს დამჭირდება აუდიტის მიერ შეფასება?
4) ის ფაქტი, რომ საწარმომ აფასების მეთოდი ერთხელ, 2008 წელს გამოიყენა, ხომ არ ნიშნავს, რომ მან ყოველ წელს უნდა ააფასოს ძს, წლის ბოლოს მისი ნარჩენი ღირებულებიდან საბაზრო ფასამდე? თუ ველოდები ცვეთით ნარჩენი ღირებულების სრულ განულებას?
მე-4 კატეგორიის საწარმოთა სტანდარტის 7.11 მუხლი ამბობს, რომ „საწარმომ გრძელვადიანი აქტივი თავდაპირველი აღიარების შემდეგ უნდა შეაფასოს თვითღირებულებით, რომელსაც აკლდება დაგროვილი ცვეთა/ამორტიზაცია...“. ეს მუხლი პირდაპირ ამბობს, რომ თვითღირებულების მოდელი უნდა გამოვიყენო და ყოველწლიურად არ უნდა გადავაფასო ნარჩენი ღირებულების სრულ განულებამდე. თუ მეშლება, გთხოვთ, შემისწოროთ.
5) ერთ-ერთი ძირითადი საშუალება (ვიდეოსამეთვალყურეო სისტემა) სრულად გაცვდა 2018 წელს, მაგრამ მაინც გამოიყენება. უნდა ავაფასო თუ არა ის სტანდარტზე გადასვლის თარიღისათვის (01.01.2018 წ.) და თუკი უნდა ავაფასო, მაშინ – შეძენის ღირებულებამდე თუ სავარაუდო სარეალიზაციო ღირებულებამდე?
