შპს-ის კაპიტალში ჩადებული აქვს შენობა, მაშინდელი ღირებულებით 7000 ლარი. 2008 წელს, როცა შენობის ნარჩენი ღირებულება შემცირდა (4000 ლარი გახდა), შპს-მ თვითონვე ააფასა 15000 ლარამდე. ამის შემდეგ გადაფასება არ გამოყენებულა და ცვეთის გამო 2018 წლის ბოლოს ნარჩენი ღირებულება გახდა 7500 ლარი.
2008 წელს შენობის აფასებამ წარმოშვა თანხა ანგარიშზე „ძირითადი საშუალებების გადაფასების რეზერვი“ (ანგარიში 5420).
შენობა აშენებულია 2000 წლამდე. ცვეთის მეთოდი არჩეულია წრფივი. საწარმო მე-4 კატეგორიისაა. გთხოვთ, გამარკვიოთ შემდეგ საკითხებში:
1) აუცილებელია თუ არა შენობა ავაფასო აუდიტის გარეშე იმ საბაზრო ფასამდე, რა ფასიც იყო სტანდარტზე გადასვლის თარიღისათვის (01.01.2018 წ) და შემდეგ 2018 წლის ქონების გადასახადის დეკლარაცია დავაზუსტო?
2) ამ შემთხვევაში (დამოუკიდებლად აფასება) საბაზრო ღირებულების გამოსაანგარიშებლად რა წყაროთი უნდა ვიხელმძღვანელო: MyMarket.ge ან სხვა სარეკლამო განცხადებების საიტით, თუ არსებობს რაიმე სხვა სარეკომენდაციო წყარო ფინანსთა სამინისტროს სტრუქტურაში?
3) თუკი აფასება შპს-მ დამოუკიდებლად, აუდიტის გარეშე მოახდინა, ამ შემთხვევაში, მიუხედავად იმისა, რომ ფასი რეალურად საბაზრო ფასია, ქონების გადასახადის მიზნებისათვის მაინც უნდა გამოვიყენო ნარჩენი ღირებულების კოეფიციენტზე გამრავლება? (ვგულისხმობ სსკ 202-ე მუხლის პირველ პუნქტს და „მენუალს“ №1414).
რა გამოსავალი არსებობს ამ სიტუაციიდან? აუდიტს რომ შევაფასებინო, შემდეგ ყოველ წელს დამჭირდება აუდიტის მიერ შეფასება?
4) ის ფაქტი, რომ საწარმომ აფასების მეთოდი ერთხელ, 2008 წელს გამოიყენა, ხომ არ ნიშნავს, რომ მან ყოველ წელს უნდა ააფასოს ძს, წლის ბოლოს მისი ნარჩენი ღირებულებიდან საბაზრო ფასამდე? თუ ველოდები ცვეთით ნარჩენი ღირებულების სრულ განულებას?
მე-4 კატეგორიის საწარმოთა სტანდარტის 7.11 მუხლი ამბობს, რომ „საწარმომ გრძელვადიანი აქტივი თავდაპირველი აღიარების შემდეგ უნდა შეაფასოს თვითღირებულებით, რომელსაც აკლდება დაგროვილი ცვეთა/ამორტიზაცია...“. ეს მუხლი პირდაპირ ამბობს, რომ თვითღირებულების მოდელი უნდა გამოვიყენო და ყოველწლიურად არ უნდა გადავაფასო ნარჩენი ღირებულების სრულ განულებამდე. თუ მეშლება, გთხოვთ, შემისწოროთ.
5) ერთ-ერთი ძირითადი საშუალება (ვიდეოსამეთვალყურეო სისტემა) სრულად გაცვდა 2018 წელს, მაგრამ მაინც გამოიყენება. უნდა ავაფასო თუ არა ის სტანდარტზე გადასვლის თარიღისათვის (01.01.2018 წ.) და თუკი უნდა ავაფასო, მაშინ – შეძენის ღირებულებამდე თუ სავარაუდო სარეალიზაციო ღირებულებამდე?
წარმოვადგენთ მე-4 კატეგორიის საწარმოს, შპს-ს. საწარმოში დაიწერა პროგრამა, დირექტორს აუნაზღაურდა 1000 ლარი. ამ პროგრამით ჩვენი შპს მოემსახურება იურიდიულ და ფიზიკურ პირებს. ამ პროგრამას არ განვიხილავთ არამატერიალურ აქტივად, მაგრამ ბალანსში რომ მიიღოს მონაწილეობა და აქტივად მქონდეს აღიარებული, ქვემოთ მოცემული ბუღალტრული გატარება რამდენად სწორია? ასევე გვაინტერესებს, ამორტიზაციაც უნდა დაერიცხოს?
დ-ტი 1690 კ-ტი 3110 800 ლარი.
ყოველი გაყიდვის დროს თვითღირებულება როგორ გამოვთვალო? მაგალითად, გაიყიდა პროგრამა 1400 ლარად:
დ-ტი 1410 კ-ტი 6110 1186.44;
დ-ტი 1410 კ-ტი 3330 213.56.
ეს გატარება გასაგებია, მაგრამ დამატებით თვითღირებულების გამოკლება უნდა მიეთითოს თუ არა? გთხოვთ, მიგვითითოთ სწორი ბუღალტრული გატარებები.
გთხოვთ მოგვწეროთ შემდეგი ოპერაციების ბუღალტრული გატარებები:
1) საქონლის იმპორტის დროს დღგ-ის დარიცხვა;
2) თვის დღგ-ის დეკლარაციის წარდგენის შემდეგ საბაჟო დეკლარაციით ჩასათვლელი თანხის გატარება.
მესამე და მეოთხე კატეგორიის კომპანიები დამოუკიდებლად წარადგენენ ფინანსურ ანგარიშგებას. ამასთან დაკავშირებით:
- რა პასუხისმგებლობა აქვს კომპანიას არასწორად წარდგენილი ფინანსური ანგარიშგების შემთხვევაში?
- რა ჯარიმა/სანქციაა იმ შემთხვევაში, თუ კომპანიამ არ წარადგინა ან დაგვიანებით წარადგინა ფინანსური ანგარიშგება (განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ კომპანია რამდენიმე წლის განმავლობაში საერთოდ აღარ ფუნქციონირებს)?
- როგორ უნდა მოხდეს უკვე წარდგენილ ფინანსურ ანგარიშგებაში აღმოჩენილი შეცდომის გასწორება?
