კითხვა

2022/05

დღგ-ის გადამხდელი შპს: ა) აშენებს საკუთარ შენობა/ნაგებობას (ძირითად საშუალებას). მშენებლობის მომსახურება მას გაუწიეს როგორც დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებულმა, ასევე არარეგისტრირებულმა პირებმა. ბ) არემონტებს საკუთარი შენობა/ნაგებობას (ძირითად საშუალებას). მომსახურების გამწევი პირები აქაც იგივეა. რა საგადასახადო ვალდებულება წარმოეშვება შპს-ს დღგ-ით დაბეგვრის კუთხით თითოეულ შემთხვევაში, თუ ამ შენობა/ნაგებობას იყენებს როგორც ძირითად საშუალებას: 1) მხოლოდ დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციებში; 2) შერეულ ოპერაციებში?

პასუხი

2021 წლის 1 იანვრიდან, საკუთარი წარმოების შენობა-ნაგებობის ძირითად საშუალებად გამოყენება ან მისი გარემონტება წარმოშობს დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციას, მხოლოდ გარკვეულ შემთხვევებში. კერძოდ, სსკ 160- მუხლის მე-3 ნაწილისპუნქტისა და 1601 მუხლის მე-2 ნაწილისპუნქტის მიხედვით:
მუხლი 160. საქონლის მიწოდება
3. ანაზღაურების სანაცვლოდ, საქონლის მიწოდებად ასევე განიხილება:...
) დასაბეგრი პირის მიერ საკუთარი წარმოების შენობის/ნაგებობის ძირითად საშუალებად გამოყენება, თუ იგი სრულად ვერ მიიღებდა დღგ-ის ჩათვლას ამ შენობის/ნაგებობის სხვა პირისგან შეძენის შემთხვევაში.
შენიშვნა: ამ ქვეპუნქტის მიზნისთვის საკუთარ წარმოებად განიხილება დასაბეგრი პირის საკუთრებაში/მფლობელობაში არსებულ მიწის ნაკვეთზე შენობის/ნაგებობის მშენებლობა საკუთარი ძალებით ან/და სამშენებლო-სამონტაჟო მომსახურების შეძენის გზით“.
მუხლი 1601. მომსახურების გაწევა
2. ანაზღაურების სანაცვლოდ, მომსახურების გაწევად ასევე განიხილება:
) დასაბეგრი პირის მიერ განხორციელებული საკუთარი ძირითადი საშუალების (შენობის/ნაგებობის) რემონტი მისი საქმიანობის მიზნისთვის, თუ იგი დღგ-ის ჩათვლას სრულად ვერ მიიღებდა, ამ მომსახურების სხვა პირისგან შეძენის შემთხვევაში.
შენიშვნა: ამ ქვეპუნქტის მიზნისთვის დასაბეგრი პირის მიერ განხორციელებულად განიხილება ძირითადი საშუალების (შენობის/ნაგებობის) რემონტი, საკუთარი ძალებით ან/და სარემონტო მომსახურების/სამუშაოების იმ პირისგან შეძენის გზით, რომელიც არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად“.
1) ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, თუ შპს ამ შენობა-ნაგებობას როგორც ძირითად საშუალებას იყენებს მხოლოდ დღგ-ით დასაბეგრ და დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით გათავისუფლებულ ოპერაციებში, მაშინ სსკ 160-ე მუხლის მე-3-ბ“ პუნქტით ან 1601 მუხლის მე-2-ბ“ პუნქტით განსაზღვრული შემთხვევა არ დგება და შესაბამისად, დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაცია არ წარმოშობა.
2) თუ შპს ამ შენობა-ნაგებობას როგორც ძირითად საშუალებას იყენებს შერეულ ოპერაციებში (ანუ, ისეთ ოპერაციებში, რომელიც დღგ-ის მხოლოდ ნაწილობრივ ჩათვლის უფლებას იძლევა), მაშინ ადგილი აქვს დასაბეგრ ოპერაციას, კერძოდ, სსკ 163-ე მუხლის მე-3 ნაწილის „ა“ პუნქტისა და მე-4 ნაწილის თანახმად:
„3. ამ კოდექსის 160- მუხლის მე-3 ნაწილის:
) „ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ოპერაციის დღგ-ით დაბეგვრა ხორციელდება დასაბეგრი პირის მიერ მისი წარმოებული შენობის/ნაგებობის (ძირითადი საშუალების) ეკონომიკურ საქმიანობაში გამოყენების დაწყების მომენტში;
4. ამ კოდექსის 1601 მუხლის მე-2 ნაწილისქვეპუნქტით გათვალისწინებული ოპერაციის დღგ-ით დაბეგვრა ხორციელდება შენობის/ნაგებობის (ძირითადი საშუალების) რემონტის დასრულების მომენტში (მომენტში, როდესაც სარემონტო მომსახურების/სამუშაოების გაწევა დღგ-ით დაიბეგრებოდა მისი დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული პირის მიერ განხორციელების შემთხვევაში)“.
თუმცა, დღგ-ით დასაბეგრი თანხა განსხვავებულად განისაზღვრება, კერძოდ:
ა) კითხვის მოცემულობის „ა“ შემთხვევაში, სსკ 164-ე მუხლის მე-2 ნაწილის „ა“ პუნქტის მიხედვით, დღგ-ით დასაბეგრი თანხა არის ამ შენობა-ნაგებობის წარმოების ფასი;
ბ) კითხვის მოცემულობის „ბ“ შემთხვევაში კი, სსკ 164-ე მუხლის მე-3 ნაწილის „ა“ პუნქტის მიხედვით, დღგ-ით დასაბეგრი თანხა არის მომსახურების გაწევასთან დაკავშირებული ყველა დანახარჯის ღირებულება, რაშიც გათვალისწინებული უნდა იქნეს მხოლოდ საკუთარი ძალებით ან დღგ-ის არაგადამხდელი პირებისაგან შეძენილი მასალების/მომსახურების ღირებულება, ზემოთ აღნიშნული სსკ 1601 მუხლის მე-3 ნაწილის „ბ“ პუნქტის შენიშვნიდან გამომდინარე.
ორივე „ა“ და „ბ“ შემთხვევაში, დღგ-ით დასაბეგრ თანხაზე დარიცხული დღგ-ის ჩათვლა განხორციელდება ზოგადი წესების შესაბამისად (ანუ, ნაწილობრივ, პროპორციის წესით, რადგან შერეულ ოპერაციებში გამოყენებასთან გვაქვს საქმე), სსკ 177-ე მუხლის მე-5, მე-6 და მე-8 ნაწილების თანახმად:
„5. თუ ძირითადი საშუალება დასაბეგრი პირის მიერ გამოიყენება ან გამიზნულია გამოსაყენებლად ისეთი ოპერაციებისთვის, რომელზეც აქვს დღგ-ის ჩათვლის მიღების უფლება, ასევე ოპერაციებისთვის, რომელზეც ეს უფლება არ აქვს და ამ ოპერაციების გამიჯვნა შეუძლებელია, დღგ-ის ჩათვლა ხორციელდება შემდეგი წესით:
) თუ დასაბეგრი პირის მიერ წინა საგადასახადო წლის მიხედვით ოპერაციების თანხა, რომელზეც მას არ აქვს დღგ- ჩათვლის მიღების უფლება, საერთო ბრუნვის (საქონლის მიწოდების/მომსახურების გაწევის ჯამური თანხა, დღგ-ის გარეშე) 20 პროცენტზე ნაკლებია, პირს უფლება აქვს, ძირითად საშუალებაზე პირველივე საანგარიშო პერიოდში სრულად მიიღოს დღგ-ის ჩათვლა, ამასთანავე, ყოველი კალენდარული წლის ბოლოს გასაუქმებელი დღგ-ის თანხა განსაზღვროს კალენდარული წლის საერთო ბრუნვის თანხაში იმ დასაბეგრი ოპერაციების თანხის ხვედრითი წილის პროპორციულად, რომელზეც მას არ აქვს დღგ-ის ჩათვლის მიღების უფლება;
) დასაბეგრ პირს, გარდა ამ ნაწილისქვეპუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა, უფლება აქვს ძირითად საშუალებაზე მიიღოს დღგ-ის ჩათვლა მხოლოდ ყოველი კალენდარული წლის ბოლო საანგარიშო პერიოდის დეკლარაციაში წლის განმავლობაში საერთო ბრუნვაში იმ დასაბეგრი ოპერაციების თანხის ხვედრითი წილის პროპორციულად, რომელზეც მას აქვს დღგ-ის ჩათვლის მიღების უფლება.
6. ამ მუხლის მე-5 ნაწილის მიზნებისთვის ყოველწლიურად გასაუქმებელი (ამ მუხლის მე-5 ნაწილისქვეპუნქტის შემთხვევაში) ან ჩასათვლელი (ამ მუხლის მე-5 ნაწილისქვეპუნქტის შემთხვევაში) დღგ-ის თანხა გაიანგარიშება:
) უძრავ ნივთზეექსპლუატაციაში მიღების წლიდან 10 კალენდარული წლის განმავლობაში, დღგ-ის თანხის ერთი მეათედის ოდენობით;
) სხვა ძირითად საშუალებებზეექსპლუატაციაში მიღების წლიდან 5 კალენდარული წლის განმავლობაში, დღგ-ის თანხის ერთი მეხუთედის ოდენობით...
8. ამ კოდექსის 160-ე მუხლის მე-3 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით და 1601 მუხლის მე-2 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში ამ მუხლის მე-5 და მე-6 ნაწილებით გათვალისწინებული დებულებები ვრცელდება იმ ფარგლებში, როგორც ის გავრცელდებოდა შესაბამისად, შენობის/ნაგებობის ან სარემონტო მომსახურების სხვა პირისგან შეძენის შემთხვევაში“.

უკან დაბრუნება