თუ საუბარია შპს-ის მხოლოდ სათავო ოფისის აღრიცხვაზე, რაც შეიძლება წარმოებდეს მენეჯერული აღრიცხვის/კონტროლის/ანალიზის მიზნებისათვის, მაშინ პასუხი მარტივია: ეს არის ფილიალისგან მიღებული მოგება, რომლის აღსარიცხავად ბუღალტრულ ფაილში შეიძლება გამოყენებულ იქნეს, მაგალითად, 81** ანგარიში „არასაოპერაციო მოგება“. ეს ანგარიში გატარდება კრედიტში იმ დროს, როცა ფილიალიდან მიღებული მოგების თანხა სათავო ოფისის საბანკო ანგარიშზე ჩაირიცხება.
მაგრამ, ვინაიდან ფილიალი ცალკე მოქმედი სუბიექტი არ არის (ფინანსური აღრიცხვა-ანგარიშგების მიზნებისათვის), მისი აღრიცხვა და ანგარიშგება აუცილებელი წესით უნდა გაერთიანდეს სათავო ოფისის აღრიცხვა-ანგარიშგებასთან. ამიტომ მნიშვნელოვანია არა ის, თუ როგორ უნდა გატარდეს თანხის ჩარიცხვა ფილიალიდან სათავო ოფისის საბანკო ანგარიშზე (კონსოლიდირებულ აღრიცხვა-ანგარიშგებაში, ფილიალის ცალკე აღებული მოგება არ იარსებებს, ის იქნება საოპერაციო საქმიანობიდან მიღებული მოგების ნაწილი), არამედ ის, თუ როგორ უნდა იქნეს აღრიცხული ეს ოპერაცია (ფილიალის მიერ მოგების მიღება) მთლიანობაში. აქ საკვანძო საკითხია, თუ როგორ უნდა მოხდეს ჩრდილოეთ მაკედონიაში გადახდილი ან გადასახდელი მოგების გადასახადის გათვალისწინება, იმის გათვალისწინებით, რომ საქართველოსა და ჩრდილოეთ მაკედონიას შორის არ არსებობს საერთაშორისო შეთანხმება „ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შესახებ“.
სსკ 124-ე მუხლის „საქართველოს ფარგლებს გარეთ გადახდილი გადასახადის ჩათვლა“ თანახმად:
„1. საწარმო (გარდა ამ მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული საწარმოსი) უფლებამოსილია ჩაითვალოს საქართველოს ფარგლების გარეთ გადახდილი მოგების გადასახადი შესაბამისი საგადასახადო წლისათვის ამ მოგებაზე საქართველოში გადასახადის გადახდისას იმ შემოსავალზე, რომელიც მიღებული არ არის საქართველოში არსებული წყაროდან.
2. საწარმო, რომელიც მოგების გადასახადით მოგების განაწილებისას იბეგრება, უფლებამოსილია გაცემული დივიდენდის მიხედვით მოგების გადასახადის გადახდისას შესაბამისი საგადასახადო პერიოდისათვის ჩაითვალოს საქართველოს ფარგლების გარეთ გადახდილი მოგების გადასახადი იმ შემოსავალზე, რომელიც მიღებული არ არის საქართველოში არსებული წყაროდან.
3. ამ მუხლის პირველი და მე-2 ნაწილების მიხედვით ჩათვლილი თანხების ოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს გადასახადების იმ თანხების ოდენობას, რომლებიც ამ მოგებაზე საქართველოში იქნებოდა დარიცხული საქართველოში არსებული წესითა და განაკვეთებით“.
აღნიშნული მუხლის მე-2 და მე-3 ნაწილებიდან გამოდინარეობს შემდეგი (ჩვენს პასუხში ვგულისხმობთ, რომ საქართველოს შპს იბეგრება მოგების გადასახადით „ესტონური მოდელის“ მიხედვით): დავუშვათ, ჩრდილოეთ მაკედონიაში მოგების გადასახადის განაკვეთია 20%. ჩრდილოეთი მაკედონიის ფილიალმა მიიღო მოგება 10000 ლარი, რომლიდანაც მოგების გადასახადი 2000 ლარი გადაიხადა (ან უნდა გადაიხადოს) ჩრდილოეთ მაკედონიის ბიუჯეტში. ფილიალის მიერ მიღებული მოგების დაბეგვრის და შესაბამისი გადასახადის გადახდის შემდეგ, კომპანიის სათაო ოფისმა (საქართველოს შპს-მ) პარტნიორ რეზიდენტ ფიზიკურ პირებზე გასცა 85000 ლარი დივიდენდი (5%-იანი საშემოსავლო გადასახადის ჩათვლით), რომლის შესაბამისი მოგების გადასახადია 85000/0.85*15%=15000 ლარი.
მოცემულ შემთხვევაში, კომპანიას შეუძლია ჩაითვალოს ჩრდილოეთ მაკედონიაში გადახდილი მოგების გადასახადიდან ნაწილი. რადგან ფაქტობრივად გაცემული დივიდენდებიდან – 85000 ლარიდან 8000 ლარი არის ჩრდილოეთ მაკედონიის ფილიალიდან მიღებული მოგების ხვედრითი წილი, ხოლო საქართველოში მოგების გადასახადის განაკვეთი – 15%-ია, ამიტომ ჩასათვლელი მოგების გადასახადი იქნება ჩრდილოეთ მაკედონიაში გადახდილი მოგების გადასახადის 2000 ლარის მხოლოდ ნაწილი – 8000/0.85*15%=1411.76 ლარი.
შესაბამისად, ჩრდილოეთ მაკედონიაში მიღებული მოგებიდან დარიცხული მოგების გადასახადის ბუღალტრულ გატარებებს ექნებათ სახე:
დ-ტი 9210 კ-ტი 3310/„ჩრდ. მაკედონიაში გადასახდელი მოგების გადასახადი“ 588.24 ლარი,
დ-ტი 1730/„საქართველოში ჩასათვლელი მოგების გადასახადი“ კ-ტი 3310/„ჩრდ. მაკედონიაში გადასახდელი მოგების გადასახადი“ 1411.76 ლარი.
თუ არ არის მოსალოდნელი, რომ საქართველოს შპს ჩაითვლის ჩრდილოეთ მაკედონიაში გადახდილ/გადასახდელ მოგების გადასახადს, მაშინ 1730/„საქართველოში ჩასათვლელი მოგების გადასახადი“ ზემოთ მოყვანილ ბუღალტრულ გატარებაში ჩანაცვლდება 9210 ანგარიშით.
როდესაც მოხდება ჩრდილოეთ მაკედონიაში ფაქტობრივად გადახდილი მოგების გადასახადის ჩათვლა საქართველოში გადასახდელ მოგების გადასახადში (ეს შეიძლება მოხდეს სხვა საანგარიშო პერიოდში), ბუღალტრულად გატარდება:
დ-ტი 3310/„ჩრდ. მაკედონიაში გადასახდელი მოგების გადასახადი“ დ-ტი 1730/„საქართველოში ჩასათვლელი მოგების გადასახადი“ 1411.76 ლარი.