დაბეგვრის „ესტონურ მოდელზე“ მყოფი ქართული კომპანია „1“ ფლობს სასოფლო-სამეურნეო მიწას საქართველოში. ახლო მომავალში გადაწყვეტილია, რომ ამ კომპანიას ეყოლება ახალი არარეზიდენტი პარტნიორი (მეწილე). ვინაიდან შესაბამისი კანონით აკრძალულია, რომ დომინანტი უცხოელი დამფუძნებლების მქონე კომპანია ფლობდეს სასოფლო-სამეურნეო მიწას, კომპანია „1“-მა ეს მიწა წინასწარ გაასხვისა თავის ურთიერთდამოკიდებულ კომპანია „2“-ზე (საბაზრო 150000 ლარად, შემდგომი გადახდის პირობით). კომპანია „2“-იც ესტონურ მოდელზე მყოფი ქართული საწარმოა, რომელმაც შეიძინა ეს მიწა და იქვე უკან დაუბრუნა კომპანია „1“-ს 50-წლიანი უზუფრუქტით. 50-წლიანი უზუფრუქტის ჯამური ღირებულება ტოლია მიწის ნასყიდობის ღირებულებას +18% ანუ 150000*1,18=177000 ლარი. კომპანია „2“ კიდევ ფლობს სხვა მიწებსაც, რომელთა მიმართ გეგმავს მათ გაქირავებას ან გაყიდვას, ამ ეტაპზე სხვა საქმიანობას არ ეწევა.
დამატებითი შეთანხმებით მხარეები მორიგდნენ, რომ უზუფრუქტის ყოველთვიური საფასურიდან (177000/50/12=295 ლარი) გამოიქვითება მიწის ღირებულების გადასახდელი ვალდებულების ნაწილი – 150000/50/12=250 ლარი, დარჩენილ თანხას კი კომპანია „1“ გადაუხდის ხოლმე კომპანია „2“-ს.
დავძენთ, რომ კომპანია „2“ ყოველთვიურად ბეგრავს უზუფრუქტის მომსახურებას, იხდის დღგ-ს, გამოწერს და წარადგენს ანგარიშ-ფაქტურას, კომპანია „1“ კი ითვლის ამ დღგ-ს.
მოკლედ, მიწის გასხვისების ეს სქემა გამოიყენება მხოლოდ ზემოთ ხსენებული საკანონმდებლო მოთხოვნის დარღვევის თავიდან აცილებისათვის, ხოლო ვინაიდან ფორმა ამგვარი შეირჩა, გადასახადებიც ფორმის მიხედვით გადაიხდება.
კომპანიები დაბეგვრის „ესტონურ მოდელზე“ არიან, არ აქვთ დღგ-ის პროპორციული ჩათვლა და დღეს მოქმედი კანონმდებლობის პირობებში სხვა რაიმე რისკებს ვერ ვხედავთ. თქვენ რას იტყვით?
კომპანიას, რომელიც დაფუძნებულია თურქული ინვესტიციით, წარმოებული პროდუქცია გააქვს ექსპორტზე (აზერბაიჯანში) არაურთიერთდამოკიდებულ კომპანიაზე, თვითღირებულებაზე დაბალ ფასად, ახალი ბაზრის ათვისების მიზნით. რა საგადასახადო რისკებს წარმოშობს ასეთი გაყიდვა?
შპს „სამშენებლო კომპანია“ მშენებლობის დაწყებისთვის ჩაერთო პროგრამაში „ქალაქი ბარაკების გარეშე“. კომპანიამ 2022 წელს დაიწყო მოლაპარაკება მიწის ერთ-ერთ საკადასტრო კოდზე, სადაც განთავსებულია ბარაკები და რომლებშიც ცხოვრობდა 30 მოსახლე (ერთ საკადასტრო კოდზე).
2023 წლის მაისისთვის მოხდა რეესტრში წინარე ნასყიდობების დარეგისტრირება და უკვე კომპანია იყო ქონების მომავალი მესაკუთრე ამ საკადასტრო კოდზე.
2023 წლის დეკემბერში რამდენიმე მოსახლემ „სამშენებლო კომპანიას“ მისი წილი გაუფორმა საკუთრებაში საჯარო რეესტრში, ხოლო დარჩენილი მოსახლეობის საკუთრებები გაგრძელდა 2024 წელს ეტაპობრივად, ბოლო მესაკუთრის გადმოფორმება მოხდა 2024 წლის ივლისის თვეში.
კითხვები მდგომარეობს შემდეგში:
1) კომპანიამ მიწის ბარტერი, როგორც მიღებული ავანსი, უნდა დაბეგროს თუ არა დღგ-ით, რადგან წინარე ხელშეკრულებები როგორც მომავალ მესაკუთრეზე იყო ჩაშვებული 2023 წელს?
2) პირველი კითხვის ანულირების შემთხვევაში, როდის უნდა გადაიხადოს კომპანიამ დღგ? ეტაპობრივად? ბოლო მესაკუთრის გადაფორმებიდან (რადგან ერთი საკადასტრო კოდია და ფაქტობრივად მიწა სრულად გვეკუთვნის ბოლო მესაკუთრის ჩაშვების დროს)? თუ, ვინაიდან მშენებლობაა, ნებართვის გაცემის შემდგომ (ვინაიდან შესაძლოა მშენებლობის ნებართვა საერთოდ არ გამოიცეს და მიმდინარე ხელშეკრულებები მოიშალოს სრულად)?
3) საჭიროა თუ არა ექსპერტის დასკვნა ზემოთ აღნიშნული მიწის საკადასტრო კოდზე საბაზრო ღირებულების დასადგენად? (რომელი ექსპერტის დასკვნა, რომ დამიკონკრეტოთ);
კომენტარი: ბარტერში იგულისხმება მიწის სანაცვლოდ სამშენებლო ფართის გადაცემა.
საქართველოს რეზიდენტ კომპანიას, რომელიც ეწევა სამედიცინო საქმიანობას (სუროგაცია, დონაცია), საშუამავლო მომსახურებას უწევს არარეზიდენტი (ისრაელის რეზიდენტი) კომპანია/ფიზიკური პირი, კერძოდ მოიძიებს საზღვარგარეთ სუროგაციის მსურველ პაციენტებს ან სუროგატი დედობის მსურველ პირებს. თითოეულ მოძიებულ პაციენტზე ან სუროგატ დედაზე, რომელიც მოაწერს ხელს ხელშეკრულებას, საქართველოს რეზიდენტი კომპანია ისრაელის რეზიდენტს გადაუხდის შესაბამის თანხას. გთხოვთ მიპასუხოთ, რა გადასახადებით დაიბეგრება აღნიშნული ოპერაცია იმ შემთხვევაში, თუ არარეზიდენტი კომპანია/ფიზიკური პირი წარმოადგენს რეზიდენტობის ცნობას ან არ წარმოადგენს?
საქართველოს რეზიდენტ კომპანიას, რომელიც ეწევა სამშენებლო საქმიანობას (აშენებს მრავალფუნქციურ კომპლექსს), საშუამავლო მომსახურებას უწევს ისრაელის რეზიდენტი კომპანია/ფიზიკური პირი, კერძოდ შუამავალი ისრაელში მოიძიებს ბინის მყიდველ ფიზიკურ პირებს. თითოეულ მოძიებულ პირზე, რომელიც შეიძენს ბინას, საქართველოს რეზიდენტი კომპანია ისრაელის რეზიდენტს გადაუხდის შესაბამისი გასამრჯელოს თანხას. გთხოვთ მიპასუხოთ, რა გადასახადებით დაიბეგრება აღნიშნული ოპერაცია იმ შემთხვევაში, თუ არარეზიდენტი კომპანია/ფიზიკური პირი წარმოადგენს რეზიდენტობის ცნობას ან არ წარმოადგენს?
ჩვენი სასტუმრო (შპს) მომსახურებას უწევს როგორც ადგილობრივ, ისე უცხოელ სტუმრებს. უცხოელი სტუმრები სასტუმროს ნომერს ჯავშნიან Booking.com-ის საშუალებით.
სასტუმროს მეპატრონეს საგადასახადო ორგანოს ყოფილმა თანამშრომელმა (მისმა ნაცნობმა) უთხრა, რომ Booking.com-იდან მიღებული შემოსავალი არ იბეგრება დღგ-ით საგადასახადო კოდექსის 172-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მიხედვითო. ასეა მართლაც?
