ერთ-ერთმა მიმწოდებელმა ჩვენს მაღაზიებს (შპს-ის ბალანსზე რიცხულს) აჩუქა ჭიქები 270 ლარის ჯამური ღირებულებით (ზოგი ჩვეულებრივი ჭიქაა, ხოლო ზოგი – ვისკის ჭიქა). თითოეულის ფასი ძალიან დაბალია, სასაქონლო ზედნადების მიხედვით.
ეს საჩუქარია და ჩვენ როგორ ავსახოთ ბუღალტრულად, ჩამოვწეროთ თუ დავბეგროთ? ამ ზედნადებზე მიმწოდებელს ანგარიშ-ფაქტურაც არ გამოუწერია. ასეთი შემთხვევა პირველია ჩვენთვის. აღრიცხვას ვაწარმოებთ სრული ფასს-ების მიხედვით.
კომპანია (აკრედიტირებული უნივერსიტეტი), რომლის საქმიანობა დღგ-ისგან გათავისუფლებულია ჩათვლის უფლების გარეშე, შესყიდვების თანხებიდან გამოყოფს დღგ-ს (ანუ, პირდაპირ 7-იანზე ატარებს ჩაუთვლელი დღგ-ის ხარჯს), მათ შორის ძირითადი საშუალებებიც ბალანსზე დასმულია დღგ-ის გარეშე.
ამ გზით ქონების გადასახადის შემცირება ხომ არ გამოდის?
შპს „X“-ს დღგ-ის გადამხდელი ფიზიკური პირისგან ნაქირავები ჰქონდა ფართი. ეს ფიზიკური პირი გარდაიცვალა 2023 წლის 29 დეკემბერს და დარჩა სამი შვილი, მეუღლეც გარდაცვლილია. იჯარა გრძელდება. გვაინტერესებს, სამკვიდროს აღებამდე ანგარიშ-ფაქტურა ვის მიერ უნდა იქნეს გამოწერილი და ანგარიშსწორება ვისთან უნდა მოხდეს? და სამკვიდროს აღების შემდეგ სამივე შვილი თუ იქნა თანაბარი მესაკუთრე, ამ შემთხვევაშიც როგორ ხდება ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერა/ანგარიშსწორება?
ასევე გვაინტერესებს 2023 წლის დეკემბრის თვის ანგარიშ-ფაქტურა მთლიან თვეზე რომ გამოიწეროს, ვინაიდან 2 დღე იყო დარჩენილი, ჩათვლასთან დაკავშირებით რამე პრობლემა იქნება? თუ როგორ უნდა მოხდეს დეკემბრის თვის ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერა/ჩათვლა?
შპს-მ (რომელიც არ არის სალიზინგო კომპანია, ანუ კომპანიის გასულ წელს ამ სახით მიღებული შემოსავლები არ შეადგენს მისი მთლიანი შემოსავლის 70%-ს) 2024 წლის იანვარში 100000 აშშ დოლარის ეკვივალენტად გაყიდა ტრაქტორი ხუთწლიანი განვადების ხელშეკრულებით (ტექნიკა საკუთრებაში გადაეცა მყიდველს).
1. რა ბუღალტრული გატარებებია ამ დროს?
2. რა ღირებულება იწერება საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურაში?
3. დისკონტირების შემთხვევაში როგორ ხდება საპროცენტო განაკვეთის განსაზღვრა?
4. რა შედეგი დადგება, თუ კლიენტმა დავალიანება სრულად დაფარა ორი ან სამი წლის შემდეგ?
5. რა განსხვავება დგება დაბეგვრის კუთხით ზემოთ აღწერილ მოცემულობასა და სალიზინგო კომპანიის მიერ განხორციელებული იგივე ოპერაციის შემთხვევაში?
ზოგიერთ ფიზიკურ ან იურიდიულ პირს წლების წინ ჩვენი კომპანიისთვის გადახდილი აქვს გარკვეული რაოდენობის სამშენებლო მასალების ღირებულება, რომლებიც ფაქტიურად მიწოდებულია ჩვენგან, მაგრამ რადგან იმ დროისათვის ელექტრონული სასაქონლო ზედნადებების წარმოება არ ხდებოდა, ჩვენთვის გაურკვეველი მიზეზების გამო, საქმეში არ დევს შესაბამისი ანგარიშ-ფაქტურა ან ზედნადები. ამის გამო, მათ მიმართ გვაქვს დავალიანება, რაც სინამდვილეს არ შეესაბამება. გთხოვთ გაგვიმარტოთ, შეიძლება თუ არა მოიხსნას ბალანსიდან ასეთი სახის კრედიტორული დავალიანება და თუ შეიძლება, რა სამართლებრივი აქტის საფუძველზე და როგორ?
2005 წლიდან მოყოლებული, გარკვეულმა იურიდიულმა პირებმა, შესაბამისი ხელშეკრულებების საფუძველზე, ვერ უზრუნველყვეს ნაკისრი ვალდებულებების შესრულება და ჩვენ სასარგებლოდ წარმოეშვათ სხვადასხვა სახის დებიტორული დავალიანებები, რის თაობაზეც მათთან წლების განმავლობაში გვქონდა სამართლებრივი დავები, წერილობითი მიმოწერები, სატელეფონო კომუნიკაცია და უშუალო შეხვედრები; ყოველწლიურად ფორმდებოდა ურთიერთანგარიშსწორების შედარების აქტები და იყო დაპირებები ვალის უმოკლეს ვადაში დაფარვის თაობაზე, მაგრამ უშედეგოდ. ამ დროის განმავლობაში დებიტორულ დავალიანებაში მყოფი ზოგიერთი საწარმო ან გაკოტრდა, ან მატერიალური პასუხისმგებელი პირი სულაც გარდაიცვალა და საწარმო საერთოდ გაუქმდა. შესაბამისად, ეს დავალიანებები ხანდაზმული და უიმედოა.
გთხოვთ გაგვიმარტოთ, აღნიშნული ხანდაზმული და უიმედო დებიტორული დავალიანებები შეიძლება თუ არა მოიხსნას ბალანსიდან და თუ შეიძლება, რა სამართლებრივი აქტის საფუძველზე და როგორ?
