შპს SSS-მა 2024 წლის მაისი-ივნისის თვეებში მოახდინა პროდუქციისა და სარემონტო მომსახურების მიწოდება შპს GGG-ზე.
ხელშეკრულების თანახმად, აღნიშნული პროდუქციისა და სარემონტო მომსახურების ღირებულება განსაზღვრულია აშშ დოლარში მიწოდების დღეს არსებული ეროვნული ბანკის კურსის შესაბამისად, ხოლო მიწოდების დღეს დაფიქსირებული ღირებულება ლარში (21 მლნ ლარზე მეტი) ანაზღაურებისას უცვლელია, მიუხედავად იმისა, რომ გადახდის ვადად განსაზღვრულია მიწოდებიდან 20 სამუშაო დღე.
ზუსტად ამ პერიოდში მოხდა ეროვნული ვალუტის მკვეთრად და სწრაფად გაუფასურება, 2.68 ლარიდან 2.87-მდე. გამომდინარე იქიდან, რომ მისაღები შემოსავალი მყიდველის მხრიდან არ გადაფასდებოდა, ჩვენ კი გვქონდა სასესხო ვალდებულებები აშშ დოლარში 3 მლნ-მდე, დამფუძნებელთან შეთანხმებით, კურსთაშორისი ზარალის რისკის შესამცირებლად, მიღებულ იქნა გადაწყვეტილება ბანკთან შეთანხმების დადებაზე ფორვარდზე, რომლის თანახმადაც ბანკი გვიფიქსირებდა მიწოდების დღეს არსებულ კურსს და თანხის ჩარიცხვის შემდეგ მოახდენდა ამ კურსით კონვერტაციას.
ივნისის თვის მიწოდებებზე ბანკთან დაიდო 3 ფორვარდის შეთანხმება (2.82-2.84 კურსები), ივლისის თვეში ასანაზღაურებელ თანხებზე. ბანკის სარგებელი განისაზღვრება ფიქსირებულ კურსს +% ყოველდღიურ ვადაგადაცილებაზე. ბანკის სარგებელი აისახა დაფიქსირებულ კურსში.
ზუსტად ივლისიდან ლარმა დაიწყო გამყარება და თანხების ჩარიცხვისას მერყეობდა 2.74-2.71 ფარგლებში.
აღნიშნული ოპერაციით კომპანიამ მიიღო არსებითი ზარალი ვალუტის გადაფასებისას (დაახლ. 500,000 ლარის ოდენობით).
ჩვენ გვაინტერესებს, ფორვარდის განსაზღვრებაზე დაყრდნობით:
1) აღნიშნული ხარჯი უნდა დაიყოს ცალკე ბანკის სარგებლად და ცალკე კურსთაშორის სხვაობით მიღებულ ზარალად?
2) როგორი ტიპის ხარჯად ან ზარალად ვაღიაროთ აღნიშნული ოპერაცია (საკურსო, კონვერტაციის თუ სრულად ბანკის მომსახურების, საოპერაციო, არასაოპერაციო თუ ფინანსური)?
3) რა პერიოდით უნდა მოხდეს ხარჯის/ზარალის აღიარება?
აღრიცხვა-ანგარიშგებას ვაწარმოებთ სრული ფასს-ების მიხედვით.
გამოვავლინეთ საქონელი, რომელიც მოძველებული მოდელებია და გაყიდვა გვიჭირს. შევეცადეთ ფასდაკლებაც გამოგვეცხადებინა, მაგრამ მაინც არ გაიყიდა. როგორც ტექნიკური ჯგუფი ამბობს, შეუძლიათ დაშალონ და სახეშეცვლილი ფორმით ან ჯართის სახით გავყიდოთ შესაბამის მყიდველზე.
თავისთავად, თვითღირებულებაზე ნაკლებ ფასად მოგვიწევს გაყიდვა. თუმცა, თუ გავყიდით, გარკვეული ოდენობის თანხას მაინც მივიღებთ საკომპენსაციოდ.
მოძველებული საქონლის ჯამური თვითღირებულება არის დაახლოებით 28000 ლარი და ჩამოფასებული გვაქვს საცალო გასაყიდ ფასამდე 9000 ლარამდე ამ მომენტისთვის.
აღნიშნული მოქმედების ჩასატარებლად, კომპანიის დირექტორის ბრძანება თუ იქნება საკმარისი, რომ ჩამოვაფასოთ შერჩეული საქონელი, შემდეგ კი მოვახდინოთ მისი რეალიზაცია? ჩამოფასება უნდა მოხდეს იმ სარეალიზაციო ფასამდე დღგ-ის გარეშე, რა ფასსაც მყიდველი შემოგვთავაზებს.
ასევე, საინტერესოა, ასეთი მოქმედებით, რაიმე საგადასახადო რისკზე ხომ არ მივდივართ? რს.ჯე-ზე განადგურების განაცხადში აქვთ ასეთი შინაარსის ჩანაწერი, „საქონლის პირველადი სახის ცვლილება“ და ეს განაცხადი ჩვენი შემთხვევისთვის რომ გამოვიყენოთ, თუ არის შესაძლებელი?
დღგ-ის გადამხდელ შპს-ს (ღვინის კომპანია), 2023 წლის დეკემბრიდან საკუთრებაში აქვს სხვადასხვა ჯიშის ყურძნის ვენახები, რომლებიც, აუდიტის დასკვნის საფუძველზე, პროგრამულად ასახულია ცალ-ცალკე, ყურძნის სახეობების მიხედვით. 2024 წლის იანვრიდან, აღნიშნულ ვენახებში ჩატარდა სხვადასხვა სახის საჭირო სამუშაოები, მწვანე ოპერაციები, რომელიც პროგრამულად, ყურძნის ჯიშების მიხედვით, შუალედურ ანგარიშებზეა ასახული. წელს მივიღეთ მოსავალი, რომლიდანაც ყურძნის ნაწილი დაიწურება ადგილზე, ქარხანაში, მოსავლის ნაწილი კი გაიყიდება სხვა კომპანიაზე.
გვაინტერესებს, მიღებული ყურძნის მოსავალი, ორივე შემთხვევაში, როგორ და რა ფასით აიღება შემოსავალში? 1) მასზე გაწეული დანახარჯების თანხით? რაც, ჩვენი აზრით, სწორია; თუ 2) საბაზრო ფასით? საბაზრო ფასით აღების შემთხვევაში, ხომ არ გამოიწვევს ეს დანახარჯების გაორმაგებას? გთხოვთ, გვიპასუხოთ, როგორ ავსახოთ სწორად, თავისი გატარებებით, რომ თავიდან ავიცილოთ შემდგომი გართულებები, საგადასახადო თუ ფინანსური კუთხით.
დამოკიდებულია თუ არა სწორი პასუხი იმაზე, მსს ფასს-ით ვსარგებლობთ თუ სრული ფასს-ებით?
წარმოვადგენთ საქართველოში რეგისტრირებულ დღგ-ის გადამხდელ საფეხბურთო კლუბს. გვაქვს ე.წ. ტრანსფერები, ასევე ხარჯები, რომელზედაც მიღებული გვაქვს დღგ-ის ჩათვლა.
1) როგორ ხდება ჩვენს საკუთრებაში არსებული ფეხბურთელების აღრიცხვა?
2) ჩვენს საკუთრებაში არსებული ფეხბურთელების გაყიდვა სხვა კლუბებში (როგორც ადგილობრივ, ასევე არარეზიდენტ კლუბზე) წარმოშობს თუ არა დღგ-ის მიზნებისთვის დასაბეგრ ოპერაციას?
შემოსავლების სამსახურის რეკომენდაციით, ფეხბურთელების მიწოდება რეზიდენტი კომპანიისთვის წარმოშობს დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციას, და ფეხბურთელის მიწოდება ითვლება მომსახურების გაწევად.
3) ვინაიდან წარმოვადგენთ დღგ-ის გადამხდელ კომპანიას, გვაქვს თუ არა უფლება ჩათვლაში ავსახოთ გამოწერილ საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურებში ფიქსირებული თანხა სრულად (კომუნალური ხარჯები; თამაშებზე ფეხბურთელების ტრანსპორტირების ხარჯები და ასე შემდეგ)?
გთხოვთ განიხილოთ აღნიშნული საკითხები და რამდენად თვლით შემოსავლების სამსახურის მომსახურების დეპარტამენტის რეკომენდაციას დღგ-ის მიზნებისთვის მართლზომიერად?
ვართ სადისტრიბუციო კომპანია და გვყავს მომწოდებელი, რომელიც გვაწვდის პერიოდულად უსასყიდლოდ პროდუქციას (თაროებს, ჩიპსებს). როგორც გავარკვიეთ, ჩვენ ეგ თანხა ვალს უნდა გამოვაკლოთ. აქამდე ჩვეულებრივად ვაბამდი ამ ზედნადებებს დეკლარაციას და ჩათვლას ვიკეთებდი, მაგრამ ჩვენც ვაწვდით მერე უსასყიდლოდ მაღაზიებს პროდუქციას და მაგ თანხას ვბეგრავთ.
რომ დავაკლო ვალს, ჩვენ როცა გვჩუქნიან პროდუქციას - რა გატარებებია საჭირო და დეკლარაციაში სადმე დამატებით უნდა მივუთითოთ?
ჩვენი შპს ამუშავებს აგს-ს. საქმიანობის ერთ-ერთი სფეროა ბუნებრივი აირით ვაჭრობა, რომელშიც კლიენტების მოზიდვის მიზნით ჩართულია რეალიზაციის ერთ-ერთი ფორმა – ლოიალური ბარათით ვაჭრობა. ლოიალური ბარათით ვაჭრობის პრინციპი შემდეგია:
კლიენტს მივყიდეთ გაზი სარეალიზაციო ფასით – 100 ლარად, მაგრამ ვეუბნებით – გაზს ვყიდით თქვენზე ფასდაკლებით 80 ლარად, რადგან სხვაობა 20 ლარის ლოიალურის დაგროვებით ქულაში აკუმულირდება.
ანუ, კლიენტის მიმართ წარმოგვეშვება ვალდებულება ამ 20 ლარის ფარგლებში, რომლის რეალიზაციაში აღიარება მოხდება განაღდების დროს, ან კიდევ ჩამოიწერება, თუ ვერ მოხდება კლიენტის მიერ მისი განაღდება.
გამოყენებულია გატარებები:
დ-ტი 1210 კ-ტი 3120;
დ-ტი 3170 კ-ტი 6115;
დ-ტი 3170 კ-ტი 3330;
დ-ტი 3170 კ-ტი 3350;
დ-ტი 7215 კ-ტი 1610.
რეალიზაციაში აღიარდება მიღებული თანხა – 100 ლარი:
დ-ტი 3120 კ-ტი 3170 – ვაღიარებთ კლიენტის მიმართ ვალდებულებას, დაგროვებით ქულებს – 20 ლარი;
დ-ტი 3120 კ-ტი 3170 – 80 ლარი.
აუდიტორის მოსაზრებაა – რეალიზაცია უნდა შემცირდესო დაგროვილი ქულით – 20 ლარით, რადგან ფაქტიურად თქვენი გატარებით რეალიზაციაში აღიარებთ არა 100 ლარს, არამედ 120 ლარსო. ანუ რეალიზაციაში უნდა გამოვიდესო აღიარებული ის ფასდაკლება 80 ლარი და ვალდებულებაში 20 ლარი.
ანუ უნდა დაემატოს რეალიზაციის გატარებას:
დ-ტი 6115 კ-ტი 3170 – 20 ლარი.
ანუ ამ გატარებით მცირდება რეალიზაციიდან შემოსავალი. გამოდის, რომ წინასწარ ხარჯებში უნდა ჩამოიწეროს დაგროვილი ქულა ლარში, რომელსაც გაყიდული კუბ. მ. არ აქვს. ამ ტენდენციით მოგების შემცირება ხდება, რომელიც საბოლოოდ შეეხება დივიდენდის თემას.
როგორია სწორი გატარებები?
