მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე პირი დარეგისტრირდა გადამხდელად 2024 წლის 1 მაისიდან და ეწევა ეკონომიკურ საქმიანობას კოდით 47220 – საცალო ვაჭრობა ხორცით და ხორცის პროდუქტებით სპეციალიზებულ მაღაზიებში. ამავე დროს მაღაზიაში ყიდის დაკლულ ქათამს, ყველს, კვერცხს. არცერთ ამ პროდუქტზე არ აქვს ზედნადები ან შესყიდვის რაიმე დოკუმენტი. მცირე ბიზნესის ჟურნალში შეაქვს შესყიდული საქონელი, სადაც ძირითადი ნაწილი – 80% არის ხორცი. 2024 წლის მაისიდან დღემდე რეალიზაცია არის 106000 ლარი. დღგ-ის გადამხდელად არ დარეგისტრირდა, რადგანაც მისი საქმიანობა ძირითადად არის საცალო ვაჭრობა ხორცით და ხორცის პროდუქტებით, რომელიც არის დაუბეგრავი.
გთხოვთ მიპასუხოთ, რა რისკი არსებობს პირის საქმიანობაში დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციასთან და დაბეგვრასთან დაკავშირებით? ნიმუშისთვის გიგზავნით ერთადერთ ზედნადებს, რომელიც 2024 წლის დეკემბერში აქვს მიღებული.
კომპანია „ა“ და კომპანია „ბ“ არიან ურთიერთდამოკიდებული პირები. შეთანხმების საფუძველზე, გაფორმდა სასესხო ხელშეკრულება კომპანიებს შორის, რომლის მიხედვით კომპანია „ა“-მ დაფარა „ბ“-ს დავალიანება ბანკის წინაშე. გთხოვთ მიპასუხოთ, რა საგადასახადო რისკის შემცველია კომპანია „ა“-სთვის აღნიშნული ოპერაცია?
კომპანია აპირებს ურთიერთდამოკიდებული საწარმოსგან (კერძოდ, დამფუძნებელი არარეზიდენტი კომპანიის სხვა შვილობილი კომპანიისგან, რომელიც რუსეთის რეზიდენტია) სპეციალური დანიშნულების პროგრამული მომსახურების (ქლაუდის) შესყიდვას. აქ საქართველოს ბაზარზე ანალოგიური პროგრამისთვის დიდ თანხას სთხოვენ და იქ კი მეოთხედ ფასად იყიდიან რუსული კომპანიისგან.
გარდა იმისა, რომ გადარიცხვები გართულდება, შესაძლოა დაბეგვრის მიზნით საბაზრო ფასის (ტრანსფერ-ფრაისინგის) პრინციპით მიუდგნენ? თუმცა, გაცილებით დაბალია ფასი, ვიდრე საქართველოში ან ევროპულ ბაზარზე.
შპს, რომელიც აღრიცხვას სრული ფასს-ების მიხედვით აწარმოებს, ყოველწლიურად იძენს ანტივირუსის პროგრამის ერთწლიან ლიცენზიას გერმანული კომპანიისგან. წინასწარ ავანსად იხდიან თანხას. ეს არამატერიალურ აქტივად შეიძლება ჩაითვალოს, თუ ხარჯად განვიხილოთ და დავბეგროთ როგორც არარეზიდენტის მომსახურება უკუდაბეგვრის დღგ-ით და საშემოსავლო გადასახადით?
საკითხი შეეხება საქართველოს რეზიდენტ საფეხბურთო კლუბს, რომლის ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმაა შპს.
ფეხბურთელების მოზიდვის მიზნით, კომპანია მოლაპარაკებებს აწარმოებს არარეზიდენტ საფეხბურთო კლუბებთან (კომპანიები) და მოლაპარაკების ორგანიზებას უზრუნველყოფენ შუამავალი პირები.
კითხვებზე პასუხები გვაინტერესებს მხოლოდ საგადასახადო კუთხით:
1) არარეზიდენტი საფეხბურთო კლუბისაგან ფეხბურთელის შეძენა უნდა განვიხილოთ როგორც „საქონლის“ შეძენა თუ როგორც არამატერიალური აქტივის შეძენა?
2) არარეზიდენტი საფეხბურთო კლუბისაგან ფეხბურთელის სასყიდლიანი იჯარის ფორმით ჩამოყვანის შემთხვევაში, როგორ გადავწყვიტოთ ყოველთვიური იჯარის ღირებულების უკუდაბეგვრის დღგ-ით და არარეზიდენტის საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრის საკითხი?
3) როგორ გადაწყდება არარეზიდენტი შუამავალი პირების მიერ გაწეული მომსახურების ღირებულების უკუდაბეგვრის დღგ-ით და არარეზიდენტის საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრის საკითხი:
- როცა არარეზიდენტი იურიდიული პირია;
- როცა არარეზიდენტი ფიზიკური პირია?
4) რეზიდენტი შუამავალი ფიზიკური პირების შემთხვევაში არსებობს თუ არა რაიმე სახის შეზღუდვა მცირე მეწარმის სტატუსის მქონე ფიზიკური პირების მიერ აღნიშნული მომსახურების გაწევაზე? ჩემთვის მოწოდებული ინფორმაციით ეს საშუამავლო მომსახურება არ ექვემდებარება არც ლიცენზირებას და არც ნებართვას.
ვართ „ესტონურ მოდელზე“ მყოფი კომპანია – შპს. ჩვენი საქმიანობის სფეროა ვაჭრობა – საცალო მარკეტების ქსელი. ვსარგებლობთ მსს ფასს-ით. ჩვენს მომწოდებელთან, რომელიც არის დღგ-ის გადამხდელი, გვაქვს მარკეტინგული მომსახურების ხელშეკრულება, კერძოდ, მომწოდებელი ქეშბეკის სახით გვიბრუნებს ჩარიცხული თანხის 20%-ს, რომელზეც ვუწერთ საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურას (შინაარსით „მარკეტინგული მომსახურება“). კომპანიას სურს ქეშბეკის თანხა გამოიყენოს სააქციო/სარეკლამო მიზნებისთვის, რათა გაიზარდოს ცნობადობა და გაყიდვები.
მაგალითად: დეკემბრის თვეში ჩავურიცხეთ მომწოდებელს რეალიზებული პროდუქციის თანხა 50000 ლარი. შესაბამისად, ამ თვეში ქეშბეკი შეადგენს 10000 ლარს. კომპანიამ მიიღო გადაწყვეტილება ქეშბეკის ნაწილი 3000 ლარი მოახმაროს მარკეტინგულ აქტივობას და პროდუქცია გაყიდოს თვითღირებულებაზე დაბალ ფასში. პროდუქციის მოსაწოდებელი ფასი შეადგენს 3 ლარს, სარეალიზაციო – 3.60 ლარს. კომპანიას სურს სპეც-აქციის დროს აღნიშნული პროდუქცია გაყიდოს 1.90 ლარად შეზღუდული რაოდენობით, მაქსიმუმ 6000 ცალი (3.00-20%=2.40, 2.40-1.90=0.50, 6000*0.50=3000). აღნიშნული პროდუქცია გაიყიდება საცალო კლიენტებზე – ფიზიკურ პირებზე და შესაბამისად არ მოხდება სასაქონლო ზედნადების გაწერა, თუმცა სოციალურ ქსელში განთავსდება პოსტი აღნიშნული აქციის შესახებ, სადაც მითითებული იქნება როგორც ძველი, ისევე ახალი სააქციო ფასი.
გვაქვს თუ არა საგადასახადო კანონმდებლობის მიხედვით მსგავსი აქციის ჩატარების უფლება და რა საგადასახადო რისკების წინაშე ვდგავართ?
